Osmanlıda Başçavuş | Ansiklopedik Bilgi |
Ser çavuş ne demek,Osmanlıda Başçavuş Yeniçeri Ocağı’nın ağa bölüklerinden beşinci bölüğün kumandanı ve bütün ocağın başçavuşu idi.
Kendisinden başka iki çavuştan, yani orta çavuş ve küçük çavuştan tefrik için bu adı almıştı.
Çavuş-ı büzürg ve serçavuş da denilirdi.
Onbeşinci asır ortalarından onaltıncı asır ortalarına kadar ocak çavuşu, sekbanlar çavuşu idi.
Ayrıca odası da yoktu.
Ağa bölüklerinin ihdasından sonra çavuşluk, sekbanlar çavuşundan alınarak ağa bölüğünde ihdâs edilen başçavuşa verildi ve beşinci ağa bölüğünde ona oda tâyin edildi.
İlkin on akçe yevmiye tâyin edilmiş iken sonradan artarak on üç ve daha sonra yirmi, yirmi bir akçe oldu.
Ocağın kethüdâ beyinden sonra en nüfuzlu zâbıtı başçavuştu.
Ağa Divânı akdedildiği zaman ve sair icabettiği vakitlerde Ağa kapısı’nın merdiveni başında durarak işi ve dâvâsı olanları kethüda beye bildirir ve kethüda da müracaat eden yeniçerileri ağaya götürürdü.
Kethüda bey bulunmazsa vazifesini başçavuş görürdü.