Osmanlıda Saray Teşkilatı,Görevleri | Osmanlı |
Osmanlı devletinde saray teşkilatı, Osmanlı Saray Teşkilatı Bölümleri, Osmanlıda Saray Çalışanları ve Görevleri, Osmanlıda saray görevlileri ve bölümleri, Osmanlıda saray görevlileri ve görevleri,Osmanlıda Saray Teşkilatı Osmanlı devletinde saray hem hükümdarların ikametgâhı, hem de en yüksek devlet dairesi durumundaydı.
Osmanlı hükümdarlarının ilk sarayı ilk başkent Bursa’da, sonra Edirne’de, İstanbul’un alınmasından sonra da İstanbul’da kuruldu.
İstanbul’da ilk saray Şimdiki üniversite merkez binasının bulunduğu yerdeydi.
Daha sonra Topkapı sarayı yapıldı ve padişahın ikametgâhı buraya nakledildi.
Osmanlı Saray Teşkilatı Bölümleri
Osmanlılarda saray teşkilâtı üç kısma ayrılır: 1. Birun (dış kısım); 2. Enderun (iç kısım); 3. Harem i hümayun.
Birun Topkapı sarayının Babıhümayun denilen birinci kapısıyla Babüssaade denilen üçüncü kapı arasında kalan yeridir. Birun kısmı birinci yer ve ikinci yer olmak üzere iki bölüktü. Birinci kısımda Darphane binası, Deavi kasrı, kozbekçilerinin koğuşları buradaydı.
İkinci kısma Babüsselâm’dan (Ortakapı) girilirdi. Babüsselâm’ın iki tarafında iki kule vardı, buraya suçlu devlet ilerigelenleri hapsedilirdi.
Orta kapıdan Alay meydanı denilen meydana girilir, Alay meydanında Kapıkulu askerine ulufe dağıtılır, bayramlaşma törenleri yapılırdı.
Alay meydanının sağ tarafında Matbahı Âmire, sol tarafında kubbealtı denilen ve Divanı Hümayun toplantılarının yapıldığı bina vardı.
Enderun’a Babüssaade’den girilirdi. Padişahların tahta geçişlerinde biat töreni burada yapılırdı.
Babüssaade ’nin sağ tarafında kapıağasının (Babüssaade ağası) dairesi, sol tarafta ise akağalar (beyaz hadım) koğuşları bulunurdu.
Babüssaade’nin tam karşısında yabancı devlet elçilerinin, vezirlerin, şeyhülislâmların, kazaskerlerin ve defterdar gibi büyük devlet memurlarının padişah tarafından kabul edildiği arzodası bulunurdu. Babüssaade’den sarayın üçüncü meydanına girilirdi.
Osmanlıda Saray Çalışanları ve Görevleri
Sonra da Endenim mektebi, saray eczanesi, seferli koğuşu ve Hazinei Hümayun, Kileri Hassa, Hazine Kethüdalığı dairesi, kutsal emanetlerin korunduğu Emaneti Mübareke dairesi, Hırkai Saadet dairesi, Has oda ve Enderun ağalarının mescidi vardı.
Harem, padişah kadınlarının, padişahın kız ve erkek çocuklarıyla harem ağalarının ve musahiplerin oturduğu yerdi.
Cariyelerin yetiştiği bir kalfa mektebi, şehzadeler mektebi, cariyeler dairesi, valide sultanın dairesi, padişahların yatak odaları, hünkâr sofrası gibi bölümleri vardı.
Haremde yalnız ak ve siyah hadım ağaları hizmet ederlerdi.
