Rotatif Nedir | Ansiklopedik Bilgi |
Rotatif nedir tanımı,Rotatif demek ne demek,Rotatif sistem nedir,Rotatif Nedir,Klişeleri silindir biçiminde olan ve sürekli bir dönme hareketi yaparak, düz klişeli baskı makinelerinin alternatif hareketinden çok daha hızlı baskı yapmak imkanı veren baskı makinesi.
Rotatif ustası, bir rotatifi çalıştıran işçi.
Matbaacılık
XIX. yy.ın ortalarında yapılmaya başlayan rotatiflerin çok değişik tipleri vardır.
• Tipografi rotatifleri, önceleri tabaka halindeki kağıda baskı yapan rotatiflerin yerini, kısa bir süre sonra, bobin halindeki kağıda baskı yapan rotatifler aldı; bu yeni tip makineler özellikle gazete basımında tercih edildi, fakat gene matbuatta da kullanılmaktan geri kalmadı.
Gerek gazete, gerek genel matbuat rotatiflerinde, bir silindir üzerine tespit edilerek tıpkı silindir biçimi Yerilmiş klişeler (stereo, galvano, plastik) kullanılır.
Kağıdın forma üzerine bastırılması, aynı hızla dönen bir başka, silindirle sağlanır.
Tipografi rotatifleri, gazete rotatifleri ve genel matbuat rotatifleri olmak üzere ikiye ayrılır.
Bobin halinde kağıtlara baskı yapan gazete rotatifleri, her birinin bir mürekkep haznesi, klişeleri taşıyan bir silindiri ve ayrıca bir baskı silindiri bulunan çeşitli baskı ünitelerinden meydana gelir; iki baskı ünitesi, kağıdın her iki yüzüne de baskı yapan bir grup oluşturur.
Modern rotatiflerde basılacak sayfa sayısına göre belirli miktarda kağıt bobiniyle beslenen, art arda sıralanmış baskı grupları ve kırma katlama makineleri vardır.
Ayrı ayrı gruplarda basılmış kağıt şeritleri üst üste gelir ve hep birlikte kırma katlama makinesine giderek istenen boyutlarda kesilir, katlanır.
Değişik boyutlarda olabilen genel matbuat rotatifleri, daha temiz ve itinalı baskı yaptığından, kitap ve- afiş basmağa daha elverişlidir. Bu makinelerden bazıları, kağıdın bir veya iki yüzüne tek renkli baskı, bazıları da çok renkli baskı yapar.
Bobin halinde kağıt kullanan ve her iki yüze baskı yapan sabit, formalı makineler gazete rotatiflerine benzer.
Eğer forma boyutları değişkense, makineye verilmeden önce kağıt, sayfalar halinde kesilir, bu sayfalar da maşalar veya vantuzlar yardımıyla baskı silindirleri üzerine taşınır.
Bu tip makinelerin baskı silindirlerinde klişeler bütün silindir yüzeyini kaplamaz, ancak belli bir kısma tespit edilmiştir.
Tabaka veya bobin halinde kağıt kullanan çok renkli baskı rotatifleri, iki tiptir: sıra halinde dizilmiş üniteler (kağıt, bir sıra halinde arka arkaya dizilmiş baskı elemanlarından geçer); daire şeklinde dizilmiş üniteler (kağıt bir tambura sarılmıştır ve bu tambur yardımıyla sürekli olarak klişe silindirlerine sürülür).
• Ofset rotatifi tiftruk (helyo) rotatifi. Aslında bütün ofset ve helyo baskı makinelerinde silindir biçiminde klişe kullanılır ve hepsi dönel hareketlidir; fakat, yalnız bobin kağıt üzerine baskı yapanlara «rotatif» adı verilir; öbürlerine sadece «ofset» veya «helyo» denir.
Tiftruk rotatiflerinin baskı üniteleri daima bir sıra halinde arka arkaya yerleştirilmiştir; ofset rotatiflerinde ise, elemanların yerleştirilişi düz bir sıra veya daire şeklinde olabilir.
Tiftruk rotatiflerinin çoğunda forma boyutları değişebilir.
• Küçük rotatifler Bu makineler hem baskı yapar, hem de biçim verici olarak kullanılır (pul basımı, ambalaj sanayii).
İlk örneği 1887 yılında Chambon tarafından yapılan bu makineler, o günden beri gittikçe daha çok aranan bir makine haline gelmiştir.
Bu rotatiflerin birçok baskı ünitesi vardır; bobin kağıt, plastik ve maden üzerine, çeşitli usullerle baskı yapabilir.
İş sahaları matbaacılığın dışına kadar taşan küçük rotatiflerden bazıları sadece biçim verme ve imalat işlerinde kullanılır.
Gazete rotatiflerindeki klasik kırma katlama makinesinden başka, rotatiflerin çıkışında, kağıdı şerit veya yaprak halinde kesen, sabit veya değişken formalı çeşitli modellerde kırma katlama makineleri, kesiciler Yeya bobin sancılar vardır.
Saniyede metrelerce kağıda baskı yapacak kadar hızlı çalışan modern bir rotatifte renkleri tam yerine oturtmak büyük bir problem haline gelmiş ve bu güçlük ancak elektronik cihazlarla çözülebilmiştir.
Fotoseller, önlerinden bir işaret geçtiği zaman empülsiyonlar yollar; bu empülsiyonların en küçük bir gecikmesi, anında ve otomatik düzeltmelerin yapılmasını sağlar.