Rubu Nedir,Ne Demek | Ansiklopedik Bilgi |

Rubu Nedir,Rubu Ne Demek,(ar. erba’a, dört’ten rub). Esk. Dörtte bir, çeyrek.

Astron. Esk. Rubı ceyb, rubu tahtasının trigonometrik hesap cetveli sayılan bir yüzü.

Rubu (veya rubı) daire, dürbünün bulunmasından çok önce kullanılan bir astronomi aracı.

Rubu (veya rubı) mukantara, rubu tahtasının üzerinde gökyüzü haritası olan kısmı.

— Coğ. Esk. Rubı meskun, dünyanın karalarla kaplı olan dörtte biri.

— Mat. Esk. Rubı daire, dairenin dörtte biri.

— Metrol. Esk. Bir arşının «ekizde biri. (Rubu, kumaş ve bez ölçülmesinde arşınla birlikte kullanılırdı. Halk dilinde urub adı verilen bu birim, bir tahıl ölçüsü olarak da kullanılırdı.)

— Zantl. Esk. Kamil adı verilen büyüklükteki kağıtların dörde bölünmesi sonucu elde edilen yazma kitap forması.

— Astronomi. Rubu daire, çevresi üzerinde bölümleri bulunan dörtte bir daire Ye merkeze iliştirilmiş dönebilen bir çubuktan kuruludur.

Bir yüzüne rubul müceyyep (sinüs ve kosinüs bölümleri), öteki yüzüne rubul mukantara (kademeli bölmeler) denir.

Sinüs yüzü, birim olarak alınan daire yarıçapı 60 parçaya bölünerek, dörtte bir yay derecelerinin sinüs ve kosinüs değerlerini gösteren çizgilerden meydana gelir.

Kademeli yüzü de, gözlem yerine göre yükseklik, alçaklık daireleriyle, tutulmuş ekvator ve dairelerin izdüşümlerini gösterir.

Bu bakımdan eski bir gözlem aracı olan usturlabı andırır.

Yedi yüzyıl öncesine kadar bu araçtan söz eden bir esere rastlanmamıştır.

Daha sonra bazı eserlerde, rubu dairenin sinüs ve kosinüs bölümlerinden söz edilir.

İlk sinüs ve kosinüs bölümlerinin Nasiriddin Tusi tarafından düşünüldüğü sanılıyor.