Saba Makamı Nedir,Dizisi,Özellikleri | Müzik Bilgisi |
Saba makamı hakkında bilgi,Saba Makamı Nedir,Dizisi, Özellikleri,Türk musikisinde eski makamlardan biri.
Saba, çargah perdesinde hicaz zengule dizisiyle saba dörtlüsünün birleştirilmesinden meydana gelir.
Birleşik makamlardandır.
Seyri, çıkıcıdır.
Güçlüsü olan çargah perdesine önem verilir ve dizinin her tarafında dolaşılarak saba dörtlüsüyle dügah perdesinde karar verilir.
Arada başka geçkiler yapılmasına engel yoktur.
Güçlüsü çargah-do, durağı dügah-la perdeleridir.
Donanıma si koma bemolü ile re bakiye bemolü konur.
Çargahta zengulenin la bakiye bemolü nota içinde gösterilir.
Bu makama .örnek olarak Dede Efendinin ayin-i Şerifi, İlahi’si, Zekai Dede’nin İlahi’si, Osman Beyin Devr-i Kebir Peşrev’i, Salih Dede’nin Saz Semaisi, Rıza Beyin Nakış Yürük Semai’si, Arif Beyin şarkıları gösterilebilir.
Saba Aşiran
Saba makamı dizisine hüseyni aşiran makamı dizisinden bir bölümün eklenmesinden meydana gelir.
Seyri, inici çıkıcıdır.
Saba makamının dizisinde dolaşıldıktan sonra durağı olan dügah-la perdesine gelinir ve oradan hüseyni aşiran makamı dizisine geçilerek aşiran mi perdesinde karar verilir.
Arada başka geçkiler yapılmasına engel yoktur.
Güçlüsü birinci derecede sabanın güçlüsü olan çargah-do ikinci derecede aşiranda uşşakın güçlüsü ve sabanın durağı dügah-la perdeleridir.
Donanıma saba makamının işaretleri olan si koma bemolü ile re bakiye bemolü konur.
Sabanın la bakiye bemolü, aşiranda uşşakın iki bekarı ile fa bakiye diyezi nota içinde gösterilir.
Bu makama örnek olarak yalnız bestecisi bilinmeyen, fahte usulünde bir peşrevle bir saz semaisi vardır.
Saba buselik makamı
Dede Efendi tarafından düzenlendi.
Saba makamının dizisine buselik beşlisinin veya tam dizisinin eklenmesinden meydana gelir.
Seyri, genellikle çıkıcıdır.
Saba makamında dolaşıldıktan sonra buselik ile dügah-la perdesinde kalır.
Arada başka geçkiler yapılmasına engel yoktur.
Güçlüleri, birinci derecede sabanın güçlüsü olan çargah-do, ikinci derecede buselikin güçlüsü olan hüseynimi perdeleridir.
Donanıma sabanın işaretleri olan si koma bemolü ile re bakiye bemolü konur.
Sabanın la bakiye bemolü ile buselikin iki bekarı ve sol bakiye diyezi nota içinde gösterilir.
Bu makama örnek olarak, Dede Efendi’nin ayin-i Şerifi, Şeyh Ruşen Efendinin ilahi’si gösterilebilir.
Saba zemzeme
Saba makamı dizisine kürdi dörtlüsünün eklenmesinden meydana gelir.
Seyri, inici-çıkıcıdır.
Saba dizisinde dolaşıldıktan sonra kürdi dörtlüsüyle dügah-la perdesinde kalır.
Güçlüleri, birinci derecede sabanın güçlüsü olan çargah-do, ikinci derecede neva-re perdeleridir.
Donanıma sabanın işaretleri olan si koma bemolü ile re bakiye bemolü konur.
Sabanın la bakiye bemolü kürdi dörtlüsünün iki bekarı ile si küçük mücennep bemolü nota içinde gösterilir.
Bu makama örnek olarak Zekai Dedenin ayin-i Şerifi
ve ilahi’si, Kemani Ali Ağanın Fahte Peşrev’i, Emin Dedenin Saz Semaisi, Sadullah Ağanın Zencir Beste’sı sayılabilir.