Safeviler Dönemi Camileri,Özellikleri | Tarih |
Safeviler Dönemi Camileri,Bu devir camilerinin başlıca özelliği iç ve dışlarının renkli çiniler ve uzun yazı frizleri ile bezenmesidir.
Safeviler Dönemi Camileri Özellikleri
Meydanı Şahın öbür yanında Şah Abbas’ın mimar Ebul Kasım’a yaptırdığı (1612-1630) Mescidi Şah, avlulu ve dört eyvanlı plan düzeninin yeni bir uygulamasıdır.
Ancak geleneksel örnekten, kubbeli mekânın iki yanında her biri sekizer kubbe ile örtülü derinliğine uzanan birer salon ve revaklı birer avlusu ile ayrılır.
Çifte minareli taçkapısı meydanın ekseni ile camininki aynı olmadığı için eğik olarak yapılmıştır.
İç avluya açılan eyvanlardan daha geniş olan ortadakinin önünde kubbeli bir mekân vardır; aynı eklentiyi yan eyvanlarm önünde de görürüz.
Bu devirde İran’da özellikle methet yapılmasına önem verildi. Sekiz köşeli planı ile örneklerden ayrılan Erbil’deki cami, Safevî sülâlesi kurucusu Şeyh Safi için yapılan meşhedin bir bölümüdür.
Taçkapısı bir meydana bakan caminin duvarları çiniler ve nişlerle bezelidir.
Meşhet’te şiîlerin sekizinci imamı imam Rıza için yapılan Meşhet camii 1855’e kadar sürekli eklemeler ile genişletildi.
İç ve dış duvarları zengin çiniler, kubbelerinin dış yüzleri altın yaldızlarla kaplanmış olan yapı büyük bir bütün meydana getirir.
Abbas I zamanında yapılan Hazreti Fatma Meshedi İran’ın büyük meşhetlerinden biridir.
Feth Ali Şah tarafından’ XIX. yy.da onarılan yapı çok büyük bir avlu çevresine yerleştirilmiş dört eyvanlı cami planına uygundur.
Asya kubbelerini andıran ana kubbesi altın yaldızla kaplıdır.
Tepeleri örtülü şerefeleri, renkli bezemeli gövdeleri ile minareler değişik bir üslûp gösterir.
İran hegemonyası altında kaldığı sürece Irak’ta şiîler, kutsal tanıdıkları yerlerde gerçekleştirdikleri camilerde aynı özellikleri uygulamışlardır.
Kerbelâ’da Meşhedi Hüseyin, Necef’te Meşhedi Ali. Samarra’da, 12. imamın kaybolduğu yerde yapılan meşhet ile Bağdat’ta 7. ve 9. imamların mezarları üzerine yapılan Kâzimeyn camii Irak’ın başlıca Şiî meşhetleridir.