Şahsın Hukuku Nedir, Kişiler Hukuku | Genel Hukuk Bilgisi |
Şahsın Hukuku Nedir?, Medeni kanunun birinci kitabında düzenlenmiştir.
Burada şahsın, doğumundan ölümüne kadar olan şahsi durumuyla, şahsi durumlara ilişkin sicilleri düzenlenir.
Şahsın hukuku, konu olarak sadece hakiki şahısları değil, kişi veya mal topluluklarından meydana gelen hukuki şahıslan da içine alır.
Medeni kanun, şahsın hukukunu, ayn bir kitap içinde bağımsız olarak düzenlemiş, diğer bazı medeni kanunlar gibi, buna genel bölümün içinde yer vermemiştir.
Şahsın hukukuna hakim olan ilkeler şunlardır: 1. eşitlik; 2. hürriyet; 3. kişiliğe saygı; 4. kişiliğin korunması; 5. sosyal karakter ve sosyal düzen. İki bab içinde düzenlenmiş olan şahsın hukukunun sistematiği şöyledir: Birinci bab: Hakiki Şahıslar. Bu babda iki fasıl vardır.
Birinci fasıl «Şahsiyet» başlığı adını taşır ve şahsiyet, şahsiyetin korunması ve şahsiyetin başlangıç ve sona ermesini düzenler. «Ahvali Şahsiyet Sicil Kayıtları» adını taşıyan ikinci fasıl ise, şahsiyet sicillerine ilişkin genel hükümleri doğum ve ölüm sicillerini düzenler.
İkinci babın başlığı «Hükmi Şahıslar»dır ve üç fasıldan oluşmaktadır.
Bu babda, artık gerçek kişiler değil de, bir mal topluluğu veya şahıs topluluğundan meydana gelen hükmi şahsiyeti, hükmi şahısların hak ve fiil ehliyetini, ikametgahlarını, şahsiyetin sona ermesini ve kamu tüzel kişileriyle ortaklıklara ilişkin belirli hükümler kapsar.
İkinci fasıl dernekleri (cemiyetler) düzenler.
Sırası ile derneğin kuruluşu, teşkilatı, dernek üyeliğini, derneklerin sona ermesini ele alır, üçüncü fasıl ise vakıfları düzenlemektedir.
Bu hükümler 1967 tarihli ve 903 sayılı Vakıflar kanunuyla oldukça değiştirilmiştir.
Burada da, vakfın kuruluşu, teşkilatı, teftişi, idare ve gayede değişiklik, malların değiştirilmesi, vakfın gelirleri ve sona ermesi incelenir.
Şahsın hukuku, Medeni kanunun 7 ile 81/B maddeleri arasında yer alır.
Bunun dışında, Soyadı kanunu, Soyadı tüzüğü, Sicilli Nüfus kanunu ve onun yerini almak üzere çıkarılan Nüfus kanunu, Cemiyetler kanunu.
Sendikalar kanunu ve Vakıflar kanununda da bu hukuk dalına ilişkin hükümler vardır.
Anayasa’da kişilik ve kişiliğin korunmasına ilişkin olarak bulunan hükümler de şahsın hukuku, özellikle, şahsın korunması ve gelişmesi yönünden önemlidir.