Hakkında Bilgi

Hakkında Bilgi,Ansiklopedik Bilgi

BiyografiTarih

Sarı Saltuk Kimdir | Ansiklopedik Bilgi |

Sarı saltuk destanı,Sarı saltuk destanı özeti,Sarı saltuk destanı kısaca,Sarı saltuk alevi mi,Sarı Saltuk Kimdir, Alp erenlerden, savaşçı türk dervişi (XIII. yy.).

Hayatı hakkında yazılı kaynaklarda çok az bilgi vardır.

Saltukname adlı, son zamanlarda bulunmuş önemli bir kitapla diğer bektaşî velâyetnameleri, menkıbe kitapları ve Evliya Çetebi’nin Seyahatname’si Sarı Saltuk hakkındaki efsaneleşmiş bilgileri ortaya koyar.

Bu efsanelere göre Sarı Saltuk (asıl adı Mehmed) Türkistan’da Hoca Ahmed Yesevî’den «Saltuk Mehmed’im, seni Rum’a saldım, var git yedi krallık yerde nam ve şan sahibi ol» emrini almış, yedi yüz sadık müridiyle Anadolu’ya gelmiş mücahit bir türk dervişidir (alp eren).

Yine efsanelere göre, Hz. Muhammed’den «Edirne’yi fethet, onu müslüman et.

Ümmetim bu yeri korusunlar» buyruğunu aldı ve emri yerine getirmek için, savaşçı derviş arkadaşlarıyla birlikte postlarını denize yayarak üzerinde, ilk defa Rumeli sahillerine çıktı.

Dobruca’da kralın kızlarına musallat olan bir ejderi öldürerek kralın kalbini kazandı ve bu yüzden «kırk bin kâfir imana geldi».

Lehistan’da ünlü bir papazı öldürerek oradaki Lipka tatarlarını müslüman etti.

Bu 150 000 yeni müslümanı Danzig şehrine yerleştirdi, sonra da bu tatarlarla birlikte 600 000 hersek tebaasını hak dinine soktu.

«Kâfirlerin dilini, dinini, usul ve erkânını öğrendi, sırası gelince kiliselerde vaiz verdi, düşmanların arasına öyle sokuldu ki bir gün Ayasofya’da hıristiyanları vaftiz bile etti.»

Vasiyetine uyularak, öldüğü zaman yedi tabut hazırlandı.

Yedi kral, «o bizdendir» diye cenazeyi almak için müracaat edince, her birine bir tabut verildi.

Bunlar moskof, leh, çek, İsveç, Edirne, Boğdan ve Dalmaçya krallarıydı ve Sarı Saltuk’u almak için asker göndermişlerdi.

Her kral askerinin getirdiği tabutu kendi törelerine göre gömdürdü.

Böylece Ahmed Yesevî’nin isteğince şanı, yedi krallık yere gitti.

Bu yedi mezar yıldan yıla arttı.

Kaynaklar, Sarı Saltuk’a ait kırk yerde mezar ve makam olduğunu rivayet eder.

Bunların en ünlüleri Svetinaum manastırında, Kosova ile Arnavutluk ovasındaki Altıneli bölgesinde, Mostar yöresinde Blagay köyünde, Yunanistan’ın Korfu adasında, Dobruca’da Kaliabra’da, Anadolu’da Bor şehrinde ve Edirne yöresinde Babaeski’dedir.

Bunların en önemlisi Baba dağındaki makamdır.

İbni Battuta, Seyahatname’sinde Sarı Saltuk’un Bab’a dağındaki makamını ziyaret ettiğini yazar.

Evliya Çelebi, Seyahatname’sinde, bu bilgiye Sarı Saltuk’u bir bektaşî ermişi gibi gören diğer bektaşî menkıbelerini de ekler.

Efsaneye göre, Sarı Saltuk, Fatih’e rüyasında İstanbul şehrinin anahtarlarını teslim etmiş ve «Hânım! Bu anahtarları Edirne’de saklayasın» demiştir.

Fatih, Uzun Hasan seferindeyken babası tarafından Balkan sınırlarının korunmasıyla görevli olan şehzade Cem çok sık işittiği bu alp erenin kimliğini merak etti.

Ebül Hayr Rumî adlı bir bilgine Sarı Saltuk efsanelerini toplamasını emretti.

Bu çalışma 7 yıl sürdü.

Sonunda Saltukname adlı kitap meydana geldi.

Fatih’ten sonra Bayezid II Baba dağını ziyaret bölgesi yaptı.

Kanunî Sultan Süleyman ise Boğdan seferine giderken (1538) Sarı Saltuk türbesini ziyaret etti.

Bir yanıt yazın