Selanik,Tarihi,Osmanlı Zamanı Selanik | Coğrafya Bilgileri |
Selanik Hakkında Bilgi ,Yunanistan’ın ikinci büyük şehri Bizans İmparatorluğu ile birlikte İmparatorluğunun “İmparatorluk Vadisi” ya da “birlikte hüküm süren” kent olarak tarihsel statüye sahiptir.
Bu yolda hâlâ, helenistik surların kalıntıları (M.ö. IV. yy.), Bizans deninden ve Türk hâkimiyeti döneminden kalma gurlar ve anıtlar vardır.
Yamaçlarında ve hemen eteğinde eski türk şehri kat kat yükselir.
1917 de yıkılan aşağı şehir iki dünya savaşı arasında yeniden inşa edildi; büyük bir akdeniz şehri görünüşünde olmakla birlikte, eski şehir olarak burada da eski anıtlar vardır: Bizanslılardan kalma birçok kilise ve Galerius kemeri çok turist çeker.
Makedonya’nın başlıca şehri olan Selânik, limanı sayesinde canlı bir ticaret merkezidir; tarım ürünleri (tahıl, et, yün, afyon, tütün) ve maden filizi (krom, manganez, demir) ihracatı, besin maddeleri, inşaat malzemesi, petrol ve mamul eşya ithalâtı.
Sanayi faaliyeti özellikle dokuma ve sigara fabrikalarına dayanır.
Petrol rafinerisi. Kimya sanayii. Çimento fabrikası; ağır metalürji.
Vardar koridorunun ağzında ve Balkanlar’ı aşan büyük ulaşım yollarından biri (Ege denizi, Manastır [Bitola] üstünden Arnavutluk) üzerinde bulunan Selânik, milletlerarası ticarette de önemli rol oynar; şehirde meşhur panayırlar kurulur; fakat Balkanlar’ın siyasî bakımdan parçalanması, bugüne kadar bu rolün gelişmesini engellemiştir.
Buna rağmen, özellikle Atina ve Kavala yolları boyunca ve körfez kıyılarında vavılma&a devam eder.
— Selânik ili, 871 580 nüf. (1990) Türkiye cumhuriyetinin kurucusu tarafından Kemal Atatürk’ün Selânik’te bulunan doğduğu ev, 10 Kasım 1953’ten beri Atatürk müzesidir.
Selanik Tarihi
M.ö. 316’da Kassandros tarafından kurulan şehir, Roma çağında ve Justinianus I zamanında çok zenginleşti.
Halkı Theodosius Fin emriyle kılıçtan geçirildi (390). Islavlar tarafından sık sık kuşatılan (538 v.d.) şehir, 1204-1224 arası, bir latin krallığının, sonra da 1224 – 1246 arası Epir despotluğunun başkenti odu.
1246’da tekrar Bizanslılar tarafından işgal edildi.
Murad I devrinde Osmanlıların eline geçti. Bir süre sonra Bizanslılar tarafından geri alındı.
Selanik Osmanlı Zamanında Nasıl Bir Şehirdi
Yeniden Türklerin eline geçti; fakat şehirde bizans yönetiminin devamına izin verildi, buraya bir türk garnizonu yerleştirilmekle yetinildi.
Yıldırım Bayezid devrinde Türkler tarafından alındı ve Ankara savaşma (1402) kadar Osmanlılarda kaldı.
Bayezid I in oğullan arasında taht mücadeleleri sırasında emîr Süleyman Çelebi tarafından Bizanslılara bırakıldı.
Murad II devrinde Selânik’e türk akınları yeniden başladı.
Bizanslılar, Türklere karşı kendilerine yardım etmesi karşılığında şehri Venediklilere bıraktılar.
1430’da Selânik kesin olarak Osmanlı devletine katıldı ve bir sancak haline getirilerek Rumeli eyaletine bağlandı.
Bu dönemde İspanyol asıllı musevî halk, şehirde üstünlüğü ele geçirdi.
Balkan savaşına kadar Osmanlı devleti idaresinde kalan şehir, savaşta yenik düşen Osmanlı devleti tarafından Bükreş antlaşmasıyle Yunanistan’a bırakıldı (1913).
İkinci Dünya savaşından sonra şehre yeniden Thessaloniki adı verildi.
Birinci Dünya savaşı sırasında, Selânik limanı Makedonya’da çarpışan müttefik kuvvetlerinin önemli bir ikmal üssüydü.
îlk fransız birlikleri buraya ekim 1915’te çıkartma yaptı ve Sırbistan harekâtını desteklemek üzere, Zeitelnek geçici kampını kurmaya başladı.
Müttefiklerin geri çekilmesinden sonra, şehri 30 km uzaktan çevreleyen 70 km cepheli çok büyük bir müstahkem ordugâh meydana getirildi.
Büyük bir yangında hemen tamamıyla yanan (ağustos 1917) Selânik’in müttefiklerin gözünde önemi, 29 eylül 1918 mütarekesiyle ikmal için İstanbul, Köstence, Varna, Braila (İbrail) ve Odessa limanlanndan yararlanma imkânı doğar doğmaz azaldı.
İkinci Dünya savaşı sırasında, Selânik 9 nisan 1941’de alman birlikleri tarafından işgal edildi.
Wehramcht, Sırbistan’daki sovyet saldırısı üzerine, üsleriyle bağlantısını kesmemek için, kasım 1944’te şehri boşalttı.
Selanik El Sanatları
Selânik çuhası, Selânik’te dokunan bir kumaş çeşidi. (Yeniçerilere giyimleri için yılda bir defa çivit renkli selânik çuhası dağıtılırdı.
Yayabaşılara yeşil selânik çuhası verilirdi.
Bu kumaşları Yahudiler dokur ve bu hizmetlerine karşılık tekâlifi örfiye ve avanzı divaniye vergilerinden muaf tutulurlardı.)
Selânik örgüsü, iki şişle yapılan bir el örgüsü çeşidi.
Selanik Mutfağı
Selânik ekmeği, irmik ve buğday unu kanştınlarak yapılan iyi cins ekmek. (İlk defa Selânik’te yapıldığı için bu adı aldı.).