Sen Nehri,Rejimi,Özellikleri

Sen Nehri,fr. Seine, Fransa’da nehir, Paris havzasının büyük kısmını akaçlar ve Havre’in güneyinde Manş’a dökülür, 776 km.fr. Seine, Fransa’da nehir, Paris havzasının büyük kısmını akaçlar ve Havre’in güneyinde Manş’a dökülür, 776 km.

Sen Nehri Özellikleri

Sen’in çığırı. Langres yaylasında, Saint-Seine-l’Abbaye’in kuzeybatısında Vergerots’dan (471 m yüksl.) doğan Sen, yukarı kesiminde önce Chatillonnaix yaylalarını aşar.

Tonnerrois ve iyice parçalanmış Barrois yamaçlarını geçer ve oraya kadar kendine paralel ilerleyen Laigne (soldan) ve Ource’u (sağdan) alır.

Barsur-Seine’in ötesinde Champagne’a geçerken yamaçları az eğimli geniş bir vâdi açar ve Troyes çevresinde çığırı birçok sahte kol meydana getirir. Ile-de – France kıyısına yaklaşınca Romilly-sur-Seine’in kuzeyinde sağdan Aube’u alır.

Montereau’da soldan gerek debisi gerek uzunluğu bakımından Sen’den daha önemli ama rejimi daha düzensiz olan Yonne ırmağına kavuşur.

Sen, Yonne ile birleştiği yerin ötesinde büyük ulaşım yolu haline gelir; Bourgogne kanalı ile Saone’a, Loing ve Nivemaix kanalları ile Loire bölgelerine bağlanır.

Burada güney-doğu-kuzeybatı doğrultusuna sapar ve Brie bölgesine girer.

Paris bölgesinde Sen’in vadisi yavaş yavaş dağılır ve dolambaçlı bir hal alır, ırmak önce Hurepoix’yı akaçlayarak Corbeil’de Essonne’u ve Athis-Mons’da Orge’u, sonra sağda Vileneuve-Saint -Georges’da Yerres’i alır.

Oradan itibaren vâdisi çok genişler ve çok uzun mendereslerle açılır: denize olan uzaklığı ancak 100 km olduğu halde çığırının uzunluğu bu sayının hemen hemen iki katıdır.

Böylece Paris’ten çıkar çıkmaz önce Boulogne ormanını, sonra Gennevilliers ormanını, Oise’a kavuştuktan sonra da Hautil tepelerini dolanır.

Normandiya’da menderesler tektonik sebeplerle ortadan kalkar.

Pont-de-l’Arche’ta gelgitin etkisi duyulmaya başlanır ve Rouen’ın aşağı kesiminde bütün Aşağı Sen, her şeyden önce önemli bir deniz, trafiği yeridir.

Denizle Tancarville arasında on beş kilometre uzanan haliç, denizle örtülmüş, eski menderesleri hâlâ belli olan eski vadinin bir kısmını kaplar.

Dünya trafiğinin en hareketli olduğu denizlerden birine açılan Sen nehrinin transit trafiği yoğundur ve Rouen ile Le Havre arasında sanayinin büyük ölçüde gelişmesine yol açmıştır.

Sanayi önce Rouen çevresinde geleneksel dokuma ve kimya sanayiiyle gelişti; bunları sonra metalürji (tersaneler, yüksek fırınlar, maden işlenmesi) ile petrokimya izledi.

Seine-Maritime idare bölgesi halkının yüzde 40’ın ve sanayi kesiminde çalışanların yarısının yaşadığı Rouen ile Le Havre arasında vadi boyunca bir dizi sanayi merkezi uzanır.

Sen vâdisinin Normandiya’daki sanayi faaliyeti, buradaki yaylaların tarım özelliğiyle çelişir.

Le Havre halicin girişinde eski Harfleur ve Honfleur şehirlerinin yerini aldığı halde, faaliyetinin özellikle denize yönelmesi yönünden Norman bölgesine tam olarak katılamadı.

İktisadî ve ticari bakımdan etki alanı Rouen’in kiyle çatışır.

Sen’de ulaşım, böylece kolaylaşır. Paris

Sen’in Rejimi

Sen’in suları kışın yükselen, yazın (en yüksek buharlaşma dönemi) alçalan bir rejime bağlıdır.

Ortalama debisi Paris’te 300 m3/sn’dir.

Yukarı çığırında Melun’den sonra, suların en alçak olduğu ay eylül, en yüksek olduğu ay ocaktır.

Aşağı çığırda çoğunlukla büyük gelgitler sırasında meydana gelen kabarma, gelgitin ilk dalgasıyla yukarı kesime doğru yayılır.

Sen nehrinde ender de olsa görülen kabarmalar okyanus sağnaklarından ileri gelir.

Paris havzasının çeşitli kesimlerini akaçlayan ırmakların kabarma dalgalarının üst üste gelmesi, Sen ve başlıca kollarında şiddetli taşkınlara yol açabilir.

Başkentin yukarı kesiminde Yonne ve kollarında, Cure’un kolu Chalaux’da ve Marne’in kolu Blaise’de barajlar yapılmış, ayrıca, Troyes’un yukarısında ırmağın kabarmasını önlemek için yapılan bir hazne baraj 1966’da hizmete girmiştir.

limanının trafiği 15 milyon tonu bulur, 10 000 Tona kadar deniz gemileri Rouen’a çıkabilir; daha ötede trafik, mavnalarla sağlanır.

Sen’in nehir şebekesi ve Le Havre, Rouen ve Paris limanları, Avrupa’nın kuzeyindeki sefere elverişli şebekeye Sain-Quentin, Sambre-Oise ve Mame-Ren kanalları ile bağlıdır.

Mame – Bourgogne kanalı ile Saöne’a, Briare ve Nivernais kanalları ile de Loire’a bağlanır.