Serahsi Kimdir,Hayatı,Eserleri
Serahsi Kimdir,(Ebubekir Muhammed), Türkistanlı fıkıh ve kelâm bilgini (Serahs 1009 -Merginan 1090).
Serahsi Hayatı
Ailesi hakkında kesin bilgi yoktur; Türk soyundan geldiği söylenir.tanlı fıkıh ve kelâm bilgini (Serahs 1009 -Merginan 1090).
Ailesi hakkında kesin bilgi yoktur; Türk soyundan geldiği söylenir.
Serahsi, Buhara’da öğrenim gördü.
Aynı şehirde ders verdi.
Eserlerini özkent’te yazdı; Fergana’da ve Merginan’da Karahanlıların yanında yaşadı.
Uzun süre Buhara’da ünlü fıkıh bilgini Helvanî’nin derslerine devam etti.
Onun izinde yürüdü.
Ayrıca devletler hukuku konusunda çağının ünlü bilginlerinden şeyhülislâm Ebül Haşsan Ali Soğdi ile Ebu Hafs Umerul Bezzaz’dan ders gördü.
Helvani’nin ölümünden sonra onun yerine Serahsî geçti.
Sağlığında bilgisinin genişliği yüzünden «şemsül eimme» (imamların güneşi) unvamyla ün kazandı.
Doğu Karahanlılarının başkenti olan özkent ilinde bulunduğu sırada idde’ye (İslam dinine göre evlenmeden önceki bekleme süresi) uygun hareket etmeyerek azatlı ümmülveledlerini başkalarıyla evlendiren karahanlı emirinin tutumunu şeriata aykırı gördüğü, bu görüşünü açıkladığı için tutuklandı.
Özkent hisarında hapsedildi.
Sonra, ders verme ve öğrencileriyle toplanma yetkisiyle hisarın zaviyesine gönderildi.
Daha sonra emir Gün’ün evinde gözetim altında oturdu.
Yeniden hisara gönderildi; 1087’de hapisten çıkarıldı.
Serahsi öğrencilik yıllarında ve hapiste bulunduğu süre içinde birçok eser yazdı. Daha çok kelam, fıkıh konularında çalıştı.
Bu konuda kendinden önce gelenlerin eserlerini inceledi.
Serahsi’nin çalışmaları, genellikle iki konuda toplanır.
Bunlardan biri başkalarının eserlerine yazdığı yorumlardır.
İkincisi doğrudan doğruya kendinin ortaya koyduğu, kendi görüş ve düşüncelerini belirten eserlerdir.
Yazdığı eserler ve verdiği derslerle çağında büyük bir ilgi toplayan Serahsi fıkıh ve kelam konusunda kendinden sonra gelen birçok bilgini etkiledi.
Eserleri bu konularda çalışanlar için başvurulan ana kaynak niteliğindedir.
Eserlerindeki önemli bir özellik de halkın hayatını, içinde yaşadığı toplumun niteliklerini, görüşlerini açıklamış, onlarla ilgili düşüncelerini yorumlamış olmasındadır.
Ayrıca, zamanının siyasi gerginliklerini, toplum olaylarını, İktisadî konuları işledi, onlarla ilgili açıklamalar yaptı.
Fıkıh alanında olduğu gibi zamanının devletler hukuku konularında da çağı için önemli sayılabilecek çalışmaları vardır.
Serahsi eeserlerinde fıkıh açısından birçok sosyal meseleyi açıklar, insanlarla onlar arasındaki bağlantıları çözümlemeğe, yorumlamağa çalışır.
Serahsi’nin Eserleri
Sıfatu Eşratü’s-saa ü Makamatü’l-Kıyame (Kıyamet Alâmetlerinin ve Kıyamet Makamlarının Niteliği); Şerhü’s-Siyeri’l-Kebir («Büyük Siyer»in Yorumu); El-Mebsud (Uzun Olarak Anlatılan Eser).
Ayrıca, Şeybanî’nin Ziyadat, Ziyadetu’z-Ziyadat, Camiu’s-Sagir, Camiu’l-Kebir adlı eserlerine yorumlar yazdı.