Şihabeddin Sühreverdi Kimdir,Hayatı,Eserleri
Şihabüddin Sühreverdi Kimdir,İranlı filozof (Sühreverd 1155-Halep 1191).
Şihabeddin Sühreverdi Hayatı
Hayatının ilk yılları hakkında yeterli bilgi yoktur.
Bir süre Sühreverd’de okuduktan sonra Meraga’ya giderek Mecduddin Cili’den öğrenim gördü.
Sonra İsfahan’da kaldı.
Fıkıh ve tasavvuf konularında çalıştı.
Kaynaklara göre orada, zamanın ünlü bilginlerinden din öğrenimi gördü.
Bir ara dünyadan el etek çekerek riyazete daldı. Daha sonra felsefeyle uğraştı.
Kendinden önceki İslâm filozoflarının ve İslâm dünyasında bilinen ilkçağ filozoflarının eserlerini okudu.
Okuma ve inceleme amacıyla Anadolu ve Suriye’ye geziler yaptı.
Eyyubi hükümdarlarıyla yakın ilişkiler kurdu.
Düşüncelerine karşı çıkanların kışkırtmaları sonucu idam edildi.
Sühreverdi, İslâm dünyasında İşrakiye (aydınlatma) adı verilen felsefe çığırının kurucusudur.
Düşünceleri eski İran inançları, şiî görüşleri ve yeni-elflatun’cu felsefe ilkelerinin karışımı sonucu ortaya çıkan bir birleşimdir.
Sühreverdî’ye göre bilgi, ancak derin bir sezişle, insan gönlünde uyanan güçlü bir duyuşla elde edilir.
Hakikat, bir nur (ışık) olarak insan gönlüne doğar.
O, keşf ile (duyuş, seziş) kavranır.
Varlık bir nurdur (ışık). Sühreverdî bu konuda, kaynağını Eflatun’da bulan, Plotinos tarafından yeni bir yorumla geliştirilen yeni-eflatun’cu felsefenin etkisi altındadır.
Bu yüzden düşüncelerinde daha çok metafiziğe kaydığı, tabiatüstü sayılan bir varlık anlayışını savunduğu görülür.
Sühreverdî, ortaya attığı görüşlerle, daha çok tasavvuf alanında çalışanları etkiledi; onun nur (ışık) anlayışı sonraları tasavvuf açısından değerlendirildi.
Şihabüddin Sühreverdi Eserleri
Nur Heykelleri (Kitabu’l Heyakilü’n-Nur)
Kitabu’l-Meşâri ve’l-Mu-tâharat (Düşünce Yolları ve Arınmalar Kitabı)
Kitabu’l-Telvihatu’l-Levhiye ve’l Arşiye (Gökyüzü Katlarının Açıklanmaları Kitabı)
Kitabü’l-Mukavemât (Direnişler Kitabı)
Kitabul’l-Lemehât fi’l-Hakaik (Hakikatlere Bakışlar Kitabı)
Hikmetü’l-işrak (Aydınlatma Felsefesi)