Şiva Tanrısı | Dinler Tarihi |

Şiva Tanrısı Hinduizmin en büyük tanrılarından biri. Rig-Veda’da. adı çok az geçer.

Fakat, Brahman’cılığın hindu şeklinde, Veda tanrısı «yok edici ateş»in, sonra da yıkıcı fırtınanın görevlerini ve niteliklerini alarak daha başından beri önemli bir yer tutar.

Şiva tanrısı yıkıcı olduğu kadar, şifa verici ve döllendiricidir; yok etmesi, yaratmak içindir.

Bu niteliğini belirtmek için linga biçiminde temsil edilir. üstelik kurban tanrısıdır da.

Ayrıca zahidlerin piridir.

Çağdaş siva’cılarda Siva en büyük tanrı, Pasupati, yani «insan sürüsünün sahibi»dir.

Kendindeki doğurucu güçler «sakti» denen çeşitli tanrıçalar biçiminde temsil edilir: Parvati, Prithivi, Uma, Ambika, Kali ve Durga.

İki oğlu vardır: Ganesa ve Skanda da denen Karttikeya.

Gupta döneminden itibaren tapınaklarda rastlanılan Siva temsilleri, ortaçağlarda, hele dravid Hindistan’ında çeşitlenir ve çoğalır (Guimet müzesindeki bronz heykelcikler).

Genellikle alın ortasına dikine konmuş bir üçüncü gözle temsil edilir; elleri çoğunlukla dört tanedir ve her elinde sembollerinden birini tutar: üçlü çatal,, kum saati şeklindeki davul, savaş baltası ve maral.

Gerdanlık ve bilezik olarak yılan kullanır, başına da Ganj nehrinin sembolü Ganga tanrıçasını ve bir yarım ay oturtmuştur.

En tanınmış görüntüleri: bir ateş çemberinin ortasında oynayan ve sağ ayağının altında bir cüce bulunan raks kralı Nataraca; çıplak vücudu kurukafalardan yapılmış kolyelerle bezenmiş, köpeğini yanından eksik etmeyen korkunç Bhairava; bilim ve sanat üstadı, etrafını alan zahidlerin ortasında oturmuş veya ayakta vina (bir hint müzik âleti) çalan bilge Dakşinamurti; tanrı ile tanrının kendindeki dişilik gücünün birleşmesini temsil eden «yarısı dişi olan tanrı» Ardhanari.

Sivacılık

Slva’cılık, Vişnu’culuk ile birlikte Brahman’cılığın iki büyük mehebinden biridir.

Vişnu’culuktan sonra ortaya çıktığı sanılır. Taraftarları pek fazla değildir (M.S. V.-VI. yy.lardan sonra).

Vişnu’culuktan ilham almıştır ve birçok mezhebe bölünmüştür.

Siva’cılık. en çok Hindistan’ın güneyinde, Keşmir’de ve Bengal bölgesinde” gelişti. Edebi bakımdan.

Agama («Gelenek») adlı bir yasa kitabı ve ona ek olarak Upagama adı altında toplanan dini kuralları vardır.

XIII yy.dan beri, belki de daha önce, Tamul ülkesinde Siva’cılığa dayanan dini bir edebiyat gelişti.

Siva’cılık felsefe yönünden, bir yandan Vedanta’ya (özellikle Yoga, Nyaya ve Vayçeşika yoluyla), öte yandan da Samkhya’ya bağlanır ve oldukça kesin bir ikiciliğe dayanır, ünlü filozof Sankara ile, tek tanrılığa çok yakın bir panteizm haline geldi.

Ayinleri ve dini törenleri bakımından, Şiva ayinlerine (çoğunlukla linga şeklinde) ve Sakti’ye dayanır; bu törenlerde, cinsel ilişkiler, eziyet ve halk inançları büyük bir yer tutar.