Sosyal Savaşlar | Tarih Bilgileri |
Sosyal Savaşlar İlkçağ’da yapılan iki savaşa verilen ad.
1.Atinalılarla, Atina İkinci konfederasyonuna katılan müttefikler arasındaki savaş (M.ö. 357-355). Karia satrapı Mausolos, Atina’nın mallara elkoymakla yarattığı hoşnutsuzluktan yararlandı.
Onun kışkırtmasıyla Rodos, Sakız (Chios), Bizans, Kos, Erithrai, Silivri (Selymbria), Kadıköy (Khalkedon), syntaksis (katkı) denen vergiyi ödemeyi reddetti.
Denizlerde yenilgiye uğrayan atinalı strategos Kha-res, savaşı Asya’ya kaydırdı ve pers hükümdarından bir ültimatom aldı. Ültimatomdan korkuya kapılan Atina, müttefiklerinin yarısını kaybedince ayaklanan şehirleri bırakmak zorunda kaldı.
2.Roma ile İtalya’daki müttefikleri arasındaki savaş (M.ö. 91-89/88). Ager publicus’un (kamu toprakları) paylaştırılmasını öngören tasarılar söz konusu toprakları romalı yurttaşlara veriyor, dağlıları da kırlık göç bölgelerinden yoksun bırakmakla tehdit ediyordu.
Bu durum karşısında halk tribünü M. Livius Drusus, İtalya’nın bütün müttefiklerine yurttaşlık hakkı (civitas) verilmesini teklif etti, fakat teklifi senato tarafından reddedildi, kendisi de ekim 91’de öldürüldü.
Picenum’lular, sonra Marsi’ler, Samnit’ler, Apulia’lılar, Lucania’lılar ve Campania bölgesi şehirleri Güney İtalya’daki yunan tacirlerinin desteğiyle ayaklandılar, Romalıları kılıçtan geçirdiler.
Marsi’lerden Pompedius Silo ve Samnit’lerden C. Papius Mutilus’un yönetiminde bir konfederasyon kurdular, Corfinium’u başkent yaptılar ve buraya «İtalya» (bugün Pentima) adını verdiler.
Roma, Cisalpina (Kuzey İtalya), Etruria ve Ombria’nın bağlılığı sayesinde kurtuldu: Marius’un, Sulla’nın ve Cn. Pompeius Strabo’nun zaferleri, isyanı bastırmakta pek yararlı olmadı.
Yurttaşlık hakkını bağlı italyanlara (lex İulia, kasım 90), sonra da altmış gün içinde teslim olacaklara (lex Plautia, Papiria, kasım 89) veren kanunlar çıkarıldı.
M.ö. 88’in başında Senato savaşı bitmiş kabul etti, fakat Samnitlerden Pontius Telesinus’un ve Lucania’lı Lamponius’un çeteleri Ae-sernia etrafındaki dağlık bölgeyi ellerinde tutuyorlardı.
Bunlar Marius’çu partiyle ilişki kurarak Roma’ya saldırdılar, Sulla onları yok etti (Collina Porta muharebesi, 1 kasım 82).