Soylu Harz Kanaryaları,Özellikleri | Kanarya Bakımı |
Soylu Harz Kanaryaları,Seçkin Ötüşlü Soylu Kanaryaların en seçkin üyesidir.
Bu kanaryanın kaynağı, adından da anlaşıldığı üzere Almanya’nın Harz yöresidir.
Ancak Harz’dan başka tüm Kuzey Almanya eyaletlerinde, Bavyera ve Thuringe’de yaygın olarak yetiştirilmekteydi.
Soylu Harz Kanaryaları Özellikleri
Kanaryanın özgeçmişini anlatmaya çalışırken kısaca değinmiğidiz gibi, Harz kentinde pek çok aile kanarya yetiştirme konusuna kendini adamıştı.
Trute, Voshmaar, Cryntes aileleri bunların en önde gelenlerindendi.
Bunlar, kuşların nitelikleri ve yetenekleri üzerine yaptıkları dikkatli gözlemler ve titiz çalışmalarla ,en iyi özellik taşıyanları birbirleriyle sürekli olarak çiftleştirdiler.
Bunlar arasından seçtikleri en iyi niteliklileri yeni döl için kullanma yöntemiyle özenli bir bakım ve sürekli eğitimle, ötme yeteneklerini artırdılar.
Böylece olağanüstü ötüşe sahip yeni bir kanarya yetiştirmeyi başardılar.
Bu konudaki en büyük başarıyı ise, Dresten yöresinde, Loptean’da bir işçi olan Hanri Seifert göstermiştir.
Yirminci yüzyılın hemen başlarında, yani Sakson kanaryalarına oranla daha üstün ötüşlü Harz Kanaryalarının ortaya çıkışından yaklaşık yüzyıl sonra, Hanri Seifert, Leipzig Kanarya yarışmasına, yetiştirdiği bir seri Trute cinsi Roller Kanarya göndermişti.
Bu kanaryalar orada olağanüstü bir başarı gösterdiler.
Dinliyenleri kendilerine hayran bıraktılar ve hayretten hayrete düşürdüler.
Çünkü bu kanarya dizisi, o güne değin hiç duyulmamış derin nağmelerle ve makamla şakımaktaydılar.
Bir orkestra imişcesine en kalın tonlardan en ince seslere kadar uyumla iniyor ve çıkıyorlardı.
1900 yılının değeriyle, en pahalı bir Harz Kanaryası 20 altın frank etmekteyken, bu kanaryalardan her biri tam 1200 altın franga alıcı buldular.
Hanri Seifert kısa bir, süre sonra öldü.
Ancak îsmi yetiştirdiği kanaryalarla günümüze değin yaşamaktadır.
Harz Kanaryaları Seifert’in bu başarısından sonra daha büyük üne kavuştu.
Bu kanarya cinsi üzerine o günden bugüne yüzlerce yazı yazıldı, incelemeler yapıldı, broşürler basıldı.
Bu yoğun ilgi Harz Kanaryalarından başka bir kuşa nasip olmamıştır.
Soylu Harz Kanaryaları Özellikleri
Soylu Harz kanaryaları, sarı ve alaca renklerde görülürler.
Son derece çevik, atik ve hareketlidirler.
Tüneğinin üzerinde dik olarak durur.
Öterken boğazının kuvvetle şiştiği ve dalgalandığı görülür.
Ötüşlerini yaparken gagası genellikle tümüyle kapalı, kimi kere de yarı kapalıdır.
Nefes alırken de verirken de ötüşünü kesmez, sürekli olarak öter.
Harz kanaryalarının boğazı özel bir yapıya sahiptir.
Bu özel yapı sayesinde üç oktavdan fazla ses çıkartma güçleri vardır.
Ancak her Harz Kanaryasında aynı ses gücünü bulamıyacağımızı kabul etmek gerekir.
Ötüm sırasında bazen ağır, kalın, derin bir sesle, bazen billur, pürüzsüz, saf bir tonla, bazen de madenî bir sesle şakır.
Şakımalarında çeşitli makamların bulunduğu görülür.
Her makam, çıkartılan sese uygun olarak adlandırılır.
Yarışmalarda çıkardıklar bu sesler açısından değerlendirilirler.
Harz Kanarya Ötüşleri
Bu konuda uzman kişilerce belirtildiğine göre, birbirinden değişik seksen kadar beste tespit edilebilmiştir.
Bu besteler bir diğeri ardınca öyle çabuk şakınmaktadır ki, arada hiç bir boşluk bulunmaz ve birbirlerine bağlı olarak dinlenirler.
Ötüşlerinde (rrrrr…) sesi pek fazla görülür.
En beğenilen sesler, O—Ü ve U’dur.
Buna karşın, A, E ve İ sesleri çıkaranlar beğeni kazanmazlar.
Harz Kanaryalarının ötüş seslerini incelediğimizde üç temel ötüş biçimi buluruz. Bunlar:
1. Ruleler veya Makaralar
2. Gulguleler
3. Flütler’dir.
Bunlar da kendi aralarında değişik ötüm özellikleri gösterirler. Şöyle ki:
RULELER:
Derin Rule: En beğenilen makamdır, «ororor… ururur…ürürür…» sesleriyle belirlenir.
Gıcırtılı Rule: «glruk…glruk… glrük…glrük…» sesleriyle belirlenir.
Dalgalı rule: Denizin dalga dalga sahile çarpıp çıkarttığı sesleri anımsatması nedeniyle bu adla anılır. «blurdlurdl… blurdlurdl…» sesiyle tanınır.
Derin dalgalı rule: Dalgalı ruleye oranla derinliği daha fazladır.
Bu makamda şu sesleri duymak mümkündür, «grudrlull… grodlubrodll… rodgrod-lubradll…» Çok beğenilen makamdır.
Mırıltılı rule: Bu makamın belirgin sesi: «korrr…kurr..knorrr…knurrr.. dur. Kimi kere ise «gorrr…gnorrr…gnurrr…gurrr…» sesi mırıltılı ru-leyi belirleyen ses olarak karşımıza çıkar.
GULGULELER:
Gulgule: Çok görülen ve beğenilen makamlar arasında yer alır. «gluu… gluu… gluk… gluk… glok… glok…» Bazen «g» harfinin yerini «k» harfi alır.
Gıılguleli rule: Yukarıdaki ötüşün gelişmiş biçimidir ve daha makbul tutulur. «gluruk…glürük…» sesleriyle tanınır.
Düz gulgule’de olduğunca, bazen «g» yerine «k» sesi duyulur.
Çınlayon gulgule: Bu makamda ise: «lugluk… lükluk… lîklük…» şeklinde sesler duymak mümkündür.
Çınlama: Bir çıngırağın sesini anımsatması nedeniyle bu adla anılır.
Hızlı bir tempo ile yükselen «lilililili……» seslerinden oluşur.
Çınlayan derin rule: «lri…ril…lri…ril…» şeklinde, madeni bir çıngırağın ahenkli bir aesle sürekli çınlamasına benzer.
Derin çınlama: «Lülülülülülü…… veya Hühü-
hühühühühü……» şeklinde seslerden oluşur.
FLÜT ÖTÜŞLERİ: Değişik flüt ötüşleri görülür.
Bunların başlıcaları, Alçak Flüt Sesi ve Yüksek Flüt Sesi’dir.
Flüt ötüşlerinde duyulan seslerde belirgin olarak «düdüdü… didididi» ler duyulur.
Yarışmaya sokulan Harz Kanaryaları bu ötüş makamlarına gösterdikleri beceriler dikkate alınarak değerlendirilirler.
Seçkin bir Harz Kanaryası yetiştirmek, bilgi ve hüner isteyen gerçek bir sanattır.
Amatör yetiştiricilerin şampiyon kanaryalardan başlamaları çoğu kez başarısızlığa uğrayıp, üzülmelerine neden olur.
Bunun yerine niteliklerini iyi bildikleri, soy-kütüğü bulunan genç Harz kanaryalarının seçkin ve çapraz özellik taşıyanlarını çiftleştirmek ve iyi bir eğitim sağlamak suretiyle daha sevindirici sonuçlara ulaşmak mümkündür.
Ancak bunun için, kanaryaların ötüş özelliklerini anlayabilecek kadar bilgi ve deneyim sahibi olmak gerekir.