Statik Nedir,Grafik Statik,Fizik | Bilim Makaleleri |
Statik Nedir,Fizik,Hareketsiz cisimlere etkiyen ve denge durumunda olan (birbirlerinin etkisini ortadan kaldıran) kuvvetleri inceleyen mekanik dalı.
Durma halindeki bir cisim, birçok kuvvetin etkisi altındaysa mutlaka harekete geçmez; durma hali devam ederse, kuvvetler dengeyi sağlıyor veya cisim denge halindedir denir.
Dengenin incelenmesi statik’in konusunu meydana getirir.
Tarih açısından, statik bilgileri dinamik bilgilerinden çok daha eskidir.
Arkhimedes statikle ilgili iki eser bırakmıştır, oysa dinamiğin ilk kavranılan Galilei ile başlar.
Denge, hareketin yokluğuyla açıklandığına göre, statik dinamiğin bir alt bölümü gibi düşünebilir.
Oysa d’Alembert, çok karışık görünen genel dinamik problemini basit bir statik problemi haline getirdi.
Dengeyle ilgili konular, imalat sanatında büyük bir önem taşır; makineler her ne kadar hareket etmek için yapılıyorsa da, denge şartlarının incelenmesi, gerçekte bütün normal çalışma olaylarını açıklamayı sağlar.
Bazı kuvvetlerin etkisiyle değişmeyen bir uzay sistemi verilir, kuvvetlerin izdüşümlerinin üç dik eksen üzerindeki cebirsel toplamları X, Y, Z ve üç eksene göre momentlerinin toplamları L, M, N ile gösterilirse, kuvvetlerin birleştirilmesi ilkeleri altı denge denklemi kurmayı sağlar: X=0; Y=0; Z=0; L=0; M=0; N=0. Bu şartların kullanılması ancak rijit bir sistem göz önüne alındığı ve sürtünmede olduğu gibi pasif dirençler ihmal edildiği zaman doğrudur, çünkü pasif dirençler bizi eşitsizliklerle açıklanan denge şartlarına götürür.
Denge denklemleri gücül hızlar ilkesinden çıkanlabilir ve statik problemlerinin çözümünde kullanılabilir.
Bunun için Lagrange, «denge biliminde bundan sonra bulunabilecek bütün genel ilkeler, farklı olarak düşünülmüş aynı gücül hızlar ilkesi olacak ve yalnız ifadeler değişecektir» demek zorunda kaldı.
Şekil değiştirebilen maddesel bir sistem düşünülür ve farklı kısımların karşılıklı tepkileri ihmal edilirse, denge halindeki şekil değiştirebilen her sistemde, bu sisteme uygulanan dış kuvvetlerin, değişmez bir katı cismin genel denge şartlarını sağlaması temin edilebilir.
Gerçekten, eğer şekil değiştirebilen bir sistem denge halindeyse, maddesel noktaları birbirine değişmez şekilde bağlandığı zaman (sistem katılaştırıldığı zaman) bu durumunu korur.
Bu şekilde elde edilen gerekli altı denklem genellikle yeterli değildir.
Grafik Statik
Geometri ve grafik metotlarıyla kuvvetlerin birleştirilmesini inceler ve denge şartlarını araştırır.
İlkesi Poncelet’nin bir notunda bulunan bu önemli teori, Culmann’ın, Cremona’nın, Maurice Levy’nin ve Bouche’nin grafik statik incelemeleriyle gelişmiştir.
Kuvvetlerin birleştirilmesindeki basit kurallardan kuvvetler paralelkenarı ve çokgeni, grafik statiğin temelini meydana getirir.
Bu usul, bir eklemeli çubuk sisteminde (msl. kirişler) dış kuvvetlerin etkisiyle meydana gelen zorlamaları olduğu kadar, ağırlık merkezleri, eylemsizlik ve bükülme momentleri gibi ilgi çekici elemanları grafik yoluyla belirlemeyi sağlar.
Bu konularda basit ve hızlı çizimler çoğu zaman uzun ve yorucu olan analitik hesaplann yerini alır.
Grafik statik bugün pratik inşaat ve yapı kafesleri incelemelerinde çok sık kullanılır.