Stephane Mallarme Kimdir,Hayatı ve Eserleri
Stephane Mallarme Kimdir,(Paris 1842-Valvins, Vulainesrsur-Seine yakınları, Seine-et-Mame 1898) Fransız şairi.
Stephane Mallarme Hayatı ve Eserleri
Annesini kaybettiğinde beş yaşındaydı.
Babası yeniden evlenince, on yaşından onsekizine kadar yatılı okulda ckudu. Liseyi bitirince (kasım 1860) Sens’da tir tahsildarın yanına girdi.
Birkaç ay sonra bir bunalım geçirdi ve çevreyle bütün bağlarını kopardı; Baudelaire’in Elem Çiçeklerini okumuş, allak bullak olmuştu.
Kasım 1862’de Sens’dan ayrıldı.
Bir «başarısızlık» dönemi diye belirlediği kısa bir süre dışında kendi hayatını yaşayarak «toplumu boykot eden» bir şair oldu.
Sens’da rastladığı Maria Gerhardt adlı bir alman kızıyla Londra’ya yerleşti, ömrü boyunca sürecek olan güç şartlara büyük bir gururla katlandı.
Paris’e dönüşünde İngilizce öğretmeni oldu.
Kasım 1863’te, Tournon lisesine tayin edildi.
Günlerini bıkkınlık veren dersleriyle, gecelerini Baudelaire’in sıkıntısına çok benzeyen bir sıkıntı ve isyan duygusunu dile getirmekle geçiriyordu.
«Kısırlık» bunalımlarına rağmen, iki yıl içinde bütün şiirlerinin üçte birini yazdı. Artık gittikçe daha az ve seyrek yazacaktır.
Bu iki yıllık çabadan sonraki dönem, tamamen sanata adanmış ve yaratma tutkusuyle dolu otuz dört yılı kapsar.
Bu arada Baudelaire tarzında yazmayı bırakmak ve kendi hayal dünyasına uygun bir anlatım biçimi bulmak istedi.
Stephane Mallarme Edebi Kişiliği
Bu anlatımı bulmasına bir başka büyük şairin, Edgar Allan Poe’nun şiiri yardımcı oldu.
1864 Ekiminde aradığını bulmuş gibiydi.
Dostu Cazalis’e şöyle yazıyordu: «Hérodiade’ ima başladım sonunda.
Ama korku ile. Çünkü ister istemez çok yem bir şiir anlayışına dayanacak dil icat ediyorum.
Bu yeni şiir anlayışını iki kelimeyle açıklayacağım: eşyayı değil, eşyanın etkisini dile getirmek».
İki yıl sonra Besançon’a gönderildiği zaman hâlâ bitiremediği bu şiir üzerinde çalışıyordu; ağır bir hastalığa yakalandı.
Paris’teki arkadaşlarının müdahalesiyle 1867 ekiminde Avignon lisesine tayin edildi. «Güçsüzlük denen canavarı alaşağı etmek» için bir hikâye yazmağa başladı.
Igitur ou la Folie d’Elbehnon (Igitur veya Elbehnon’un Deliliği) adlı bu Önemli hikâyede, ilerideki bütün şiirlerin temaları, düşünceleri, hayalleri, yardımcı unsurları yer alır: lamba, ayna, konsol, perdeler, duvar saati, kitaplık, zarlar.
O tarihte meslekî durumunu daha sağlama bağlamayı düşündü ve lisansını hazırlamak istedi; ancak, bu geçici bir hevesti.
Sonra başka bir çözüm yolu düşündü: taşradan ayrılmak, Paris’e yerleşmek.
İlk Parnasse Contemporaine’de, 1866’da, on şiiri yayımlandı.
Parisli dostlarının aracılığıyle, 1871’de, Fontanes (Condorcet) lisesinde ders vermeğe başladı.
Edebiyat çevrelerine pek sokulmadı.
1874’ten sonra yaz tatillerini Valvins’de geçirdi.
Hérodiade, Parnasse*ın ikinci fasikülünde yayımlandı (1871).
Mallarmé, 1874’te çıkacak üçüncü fasikül için Après Midi d’un Faune adlı şiirini gönderdiyse de kabul edilmedi.
Mallarmé kırk iki yaşında (1884), Huys-mans’ın A Rebours (Tersine) adlı eserinde kendinden büyük bir övgü ile söz edilmesi üstüne birdenbire üne kavuştu.
O günlerde Verlaine de, Poètes Maudits’de (Lânetlen-miş Şairler) Mallarmé’den söz etmişti.
Bu iki övgü, yirmi yaşlarındaki şairlerin meydana getirdiği yeni bir neslin ortaya çıkışına rastlar.
Bu şairler Parnasse okuluna karşıydılar.
Kendilerine örnek olarak böyle bir sorumluluğu yüklenmek istemedikleri halde Mallarmé ile Verlaine’i seçtiler.
Böylece iki şair için bildiriler, şölenler, mülâkat-lar dönemi başladı.
Mallarmé yeni çıkan dergilerde tek tük şiirler ve kimilerinin «yutturmaca» saydığı anlatılmaz makaleler yayımladı.
Buna karşılık konuşmalannda büyüleyici ve etkiliydi.
Her salı akşamı, Roma sokağı 87 numaradaki evinin küçük yemek odasında, sigara dumanları arasında ve genç sembolist şairler karşısında (G. Kahn, H. de Régnier, F. Vielé-Griffin, A.F. Hérold, A. Fontaİnas, E. Lujardin, R. Ghil, A, Retté, G. Rodenbach ve 1891’den sonra bunlara katılan P. Louys, A. Gide, P. Claudel, P. Valléry, A. Mockel) konuşurken, yazı yazdığı zcmanki tutukluktan eser kalmıyordu, Bu sırada Matlarmé’nin kağıt parçalarına notlar aldığını biliyor, mutlak «kitap»ın tamamlanıp çıkmasını sabırla bekliyor, ustalarının dağınık yazılarını toparlamasını ve uygun bir fiyatla yayımlamasını istiyorlardı.
1887’nin kırk yedi nüshalık lüks baskısı, 1891’deki belçika baskılan (Album de Vers et de Prose, Pages [Şiir ve Nesir Albümü, Sayfalar]) çarçabuk tükendi.
Mallarmé, «daha iyisine varmak için araştırmalar» dediği eserlerinin toplu basımı için bir önsöz yazdı.
Şair, yeni ününü, özellikle Verlaine’in ölümünden sonra kendisine verilen «şairlerin prensi» unvanını (ocak 1896) nazik bir şaşkınlıkla karşıladı.
Emekli rahatlığına ereli beri (ocak 1894), otuz iki yıllık meslek hayatı boyunca beklediği «büyük eseri»i yaratma zamanının geldiğini düşünüyordu.
1897’de, Cosmopolis dergisinde, dizgi tertibi bakımından, çalkantılı okyanusta yalpalayan bir gemiyi veya gece karanlığında bir takımyıldızı andıran bir metni yayımlandı.
Çeşitli ; puntoda büyük harflerle, düz veya italik küçük harflerle dizilen bu mensur şiir harflerin biçimi ve düzenlenmesi bakımından bir senfoniyi andırıyordu.
Un Coup de Dés Jamais n’Abolira le Hasart (Bir Zar Atımı Rastlantıyı Hiç Bir Zaman Ortadan Kaldırmaz) başlıklı parçanın tasarlanan mutlak «kitap»ın bir bölümü olduğu ileri sürülebilir. (L) Mallarmé akademisi, «Mallarmé’nin hatırasını yaşatmak ve şiirinin haysiyetini korumak» amacı y le 1937 şubatında Paris’te kurulan edebiyat derneği, F. Vielé-Griffin, i. Aja’bert, E. Du jardin, P. Fort, M. Maeterlinck, P. Valéry v.d. Sonradan katılan üyelerden birkaçı: i. Cocteau, G. d’ Houville, F. de Miomandre, H. Mondor, Ch. Vildrac.