Truman Doktrini ve Marshall Planı Nedir | Tarih Bilgileri |

Truman Doktrini ve Marshall Planı Nedir,Avrupa’ya İktisadi yardım yapmak için düzenlenen ve general Marshall tarafından ortaya atılan program.Marshall, Harvard üniversitesinde yaptığı bir konuşmada bu fikri ortaya attı.

Truman Doktrininin Amaçları

Marshall planı veya E.R.P. (European Recovery program) [«Avrupa’yı Kalkındırma programı»], 2 nisan 1948’de başkan Truman tarafından imzalanan bir kanunla kabul edildi.

Bu plan 1 nisan 1948’den 30 haziran 1952’ye kadar olan dört yıl için öngörülmüştü.

Bu tarihe kadar, avrupa ülkeleri ticaret dengelerini sağlayacak, İktisadi ve mali bağımsızlıklarını pekiştireceklerdi.

Planın yürütülmesi sorumluluğu, bu iş için meydana getirilmiş iki kuruluca verildi: kredileri dağıtmakla görevli amerikan kuruluşu (E.C.A.) ile bunları paylaştıran avrupa kuruluşu O.E.C.E. (Avrupa İktisadi İşbirliği teşkilâtı), ithalât ve İhracat bankası, E.C.A. ile Avrupa’nın ilgili ülkeleri arasındaki borçlanmaların havalesini idare ediyordu.

Bağışlanmış veya ödünç verilmiş dolarlar, A.B.D.’den mal almak için kullanılıyorsa, bu satışların avrupa ülkelerindeki yekunu 1952’ye kadar bu hükümetlere ait oluyordu.

Bu meblâğlar, Marshall planının karşı değerini meydana getiriyor ve meselâ Fransa’da, A.B.D.’nin rızasıyla, inşa, enflasyona karşı mücadele ve yeni zenginlik kaynaklarının yaratılması alanlarında kullanılabiliyordu.

Marshall Planının Özellikleri Nelerdir

Her ülkeye tahsis edilen yardımın yüzde 85’i bağışlardan, geri kalan yüzde 15’i uzun vadeli kredilerden meydana geliyordu.

O.E.C.E.’ye üye olan on yedi avrupa ülkesi, Marshall yardımından faydalandılar.

Böylece Fransa 2 milyar 815 milyon dolar aldı.

Amerikan yardımı, 1945’ten sonra değişik şekillere büründü; Marshall planı, bunun sadece bir yönüydü, 1948’den önce vekâlet yoluyla yapılan yardımı, uzun vadeli kredileri, askeri yardım v.b.yi buna eklemek gerekir.

Temmuz 1945’ten haziran 1955’e kadar A.B.D.’nin bütün dünya’ya yaptığı toplam yardım, 51 milyar dolara yükseldi. Merkezi Avrupa, toplam yardımın üçte ikisi olan 33 milyar 409 milyon doları aldı.

Yardımın geri kalan bölümü 1945-1946 yıllarında Asya’ya, Yakındoğu’ya, Latin Amerika’ya, Doğu Avrupa’ya ve S.S.C.B.’ye (426 milyon dolar) yapıldı. Milletlerarası teşkilâtlar 1 milyar 118 milyon dolar aldı.

Marshall yardımına karşılık olarak A.B.D., Avrupa’nın, bir işbirliği gerçekleştirmesi konusunda çaba harcamasını istiyordu. Marshall planından sonra devam edien O.E.C.E., bu yolda çalışmaya devam etti ve birçok avrupa kurumunun kurulmasını teşvik etti.

Batı avrupa ülkelerinin gelişmesi, bu ülkelerin dünya piyasasında, amerikalı üreticilerle rekabet etmesini mümkün kılacak hale gelince, A.B.D., Kanada’nın da katıldığı O. C.D.E.B.’yi (Avrupa İktisadi İşbirliği ve Kalkınma teşkilâtı) kurdurdu ve bu kurumu O.E.C.E.’nin yerine geçirdi.