V. Murad,Dönemi,Hayatı | Biyografi,Osmanlı Tarihi |
5 Murad Kimdir?, 5.Murad Dönemi, 5.murad dönemi olayları, V. Murad Hakkında Bilgi ,Murad V., Türk padişahı (İstanbul 1840 – 1905). Abdülmecid’in Şevkefza Sultandan olan oğlu.
Şehzadeliğinde oldukça iyi bir eğitim gördü.
Arapça ve Fransızcayı öğrendi.
Abdülaziz’in padişah olması üzerine veliaht ilân edildi (1861).
Veliahtlığında da serbest bir hayat sürdü.
Abdülaziz’in Mısır ve Avrupa gezilerine katıldı; iyi yetişmiş olduğundan avrupa hükümdar ve prensleri üstünde iyi bir izlenim bıraktı.
5.Murad Dönemi
Devrin düşünürleri olan Namık Kemal ve Ziya Paşalarla yakın ilişkiler kurdu; onların aracılığıyla yeni Osmanlılarla temasa geçti.
Âli Paşanın ölümünden sonra Abdülaziz, sadrazam olan Mahmud Nedim Paşa zamanında bir istibdat yönetimi kurmuştu.
Bir israf devri açılmış, dışarıdan alınan borçlar ödenemez bir duruma gelmişti.
İstanbul’daki rus elçisi N. îgnatiyev sadrazam üstünde çok etkili oldu ve Mahmud Nedim Paşa onun sözleriyle hareket etmeye başladı.
Bosna-Hersek ve Bulgaristan’da çıkan ayaklanmalar bastırılamadı, bu yüzden avrupa devletlerinin, Osmanlı devletinin iç işlerine karışması için vesile yaratıldı.
Devlet ilerigelenleri de Abdülaziz’den memnun değildi.
Rüştü Paşa uzun zaman açıkta kalmış olmaktan, Hüseyin Avni Paşa da padişah tarafından sürgüne gönderildiği için kırgındı.
Midhat Paşa ise Abdülaziz’in istibdat yönetiminden şikâyet ediyor, meşrutî bir idare istiyordu.
Padişahın aleyhinde olanlar önce İstanbul’daki medrese öğrencilerini kışkırttılar, padişah aleyhine gösteriler düzenlediler.
Bu olaylar sonunda Mahmud Nedim Paşa sadrazamlıktan alındı, yerine Mütercim Rüştü Paşa getirildi.
Hüseyin Avni Paşa serasker, Hayrullah Efendi şeyhülislâm, Midhat Paşa da Mecalisi Âliye’ye memur oldu.
Yeni kabine Abdülaziz’in tahttan indirilmesine karar verdi.
Murad Efendi, padişah aleyhinde olan bu hareketleri, Ziya Paşa ve özel hekimi Kapoleon’dan öğreniyor ve bunları destekliyordu.
Hüseyin Avni Paşa, askerî mektepler nazırı Süleyman Paşa ile bahriye nazın Ahmed Paşayı da padişahın tahttan indirilmesi fikrine razı etmişti.
31 Mayıs 1876 günü padişahın tahttan indirilmesine karar verildi ve Murad Efendiye de durum bildirildi; ancak 29 mayıs gecesi Hüseyin Avni Paşanın saraya çağrılması, hazırlanan plandan padişahın haberi olduğu endişesini uyandırdı ve hareket 29 mayısa alındı.
Abdülaziz’in oturduğu Dolmabahçe sarayı karadan harbiye öğrencileri, denizden de donanma tarafından çevrilerek Abdülaziz tahttan indirildi.
Ancak cülus tarihinin öne alındığından haberi olmayan Murad Efendi heyecanlı ve korkulu anlar geçirdi.
Murad V’in padişah olması türk aydınları arasında sevinçle karşılandı; İngiltere ve Fransa’da da olumlu tepkiler uyandırdı.
Abdülaziz’i tahttan indirmek hususunda birleşen devlet adamları, meşrutiyetin ilânı konusunda ayrıldılar.
Ancak Sultan Murad’ın, tahta çıkmasından beri meydana gelen olaylar yüzünden sinirleri bozulmuş, durumu bir akıl hastalığı derecesine varmıştı.
Tedavisi için Viyana’dan getirilen profesör Leidesdorf, padişahın iyileşmesi için Viyana’daki kliniğinde üç ay tedavi görmesi gerektiğini bildirdi.
Bu durum karşısında veliaht Abdülhamid Efendinin meşrutiyeti ilân edeceği şartıyla tahta geçirilmesine karar verildi.
Yapılan görüşmeler sırasında Abdülhamid, özellikle Midhat Paşaya «meşrutiyet usulüne dayanmayacak bir hükümeti asla kabul edemem» diyerek onu kendine bağlamıştı.
Sultan Murad tahttan indirilerek şehzade Abdülhamid Efendi, Abdülhamid II adıyla padişah oldu (31 ağustos 1876).
Sultan Murad tahttan indirildikten sonra Çırağan sarayına gönderildi.
Tedavisi için gereken ilgi gösterildi ve iyileşti.
Ali Suavi ile mason komitesi ilerigelenlerinden Kleanti Skalyeri ve Aziz Bey kendisini tekrar tahta çıkarmak için teşebbüse geçtiklerinden, ölünceye kadar sıkı bir göz hapsi altında yaşadı.
