Venetler,Venet Halkı | Kültür,Tarih,Halklar|
Venetler Roma dönemi,Fransa’nın Bretonya yarımadasında yaşamış olan Kelt kökenli, denizci halk.
Venet Halkı
Venet gruplarının en tanınmışları Adriya kıyısı halkı (adlarını Veneto’ya vermişlerdir) ve Armorik halkıdır (adlarını Vannetais’ye vermişlerdir).
Hint-avrupa dili konuşan ve M.ö. 2 000’e doğru Baltık deniziyle Karpatlar arasında, bugünkü Polonya’da yerleştiği sanılan bu halk, buradan çeşitli göçlerle güneydoğuda Balkanlar’a ve Anadolu’ya, güneyde Adriya denizi kıyılarına, batıda İsviçre üstünden bugünkü Fransa ve Bretagne’ya kadar yayılmıştır.
Arkeolojik belgeler ve yazıtlar sayesinde bugün yalnız Adriya Kıyısı Venetlerinin medeniyetleri ve ilk dilleri bilinir: M.ö.1000 yıllarında Veneto ovasında yaşıyor (Este, Padova, Vicenza), Doğu Alpler’den Doğu Tirol’e, Karnten’e ve Carniole’ye (Krain) ulaşmayı sağlayan geçitleri kontrol ediyorlardı.
Galyalılara ve Annibal’a karşı Roma ile ittifak yaptılar.
Graechuslar zamanında Venetlerin romalılaştırılması barışçı bir sızma şeklini aldı.
Armorik Venetleri Sezar zamanında Nomnetes’in kuzeybatısına yerleştiler, başkentleri Darioritum (bugün Vannes) idi; uzun süre önce kendi medeniyetlerini ve dillerini kaybetmişler ve tamamıyla keltleşmişlerdi.
Venetçe
Klasik kaynaklar (özellikle latin) tarafından aktarılan insan ve yer isimleri dışında Venetçe, iki yüzden fazla kısa yazıt aracılığıyla bilinir; hemen hemen hepsi mezar taşı veya adakla ilgili olan bu yazıtların yarısından çoğu Este’de, dörtte biri Lagole’de (Pieve di Cadore yakını, la Piave yüksek vadisinde) bulunmuştur.
Bu metinler yaklaşık olarak M.ö. 500 ile 125 arasından kalmadır.
Bir güney etrüsk yazısının VI.yy.sonunda uyarlanmasıyla meydana getirilen özel bir alfabeyle yazılmıştır.
Metinlerin en büyük özelliği noktalamalarıdır; kelimeler bitişik yazılmıştır, ama hece ayırımı bir yandan kelime başlarındaki ünlüleri, öte yandan hece sonundaki ünsüzleri çerçeveleyen noktalarla yapılır.
Bütün olarak, bu az sayıdaki belgeden hareket edilirse Venetçenin italik tipte orijinal bir hint-avrupa ağzı olduğu ve öbür hint-avrupa ağızlarından çok Latinceye benzediği ortaya çıkar.