Vespasianus Kimdir,Hayatı | Biyografi,Tarih |
Vespasianus Kimdir,(17 Kasım 9 – 23 Haziran 79) Roma imparatoru.
Bir vergi tahsildarının oğludur; Caligula zamanında praetor oldu. Claudius’un imparatorluğu sırasında Germania’da bir lejyona kumanda etti.
Bre tagne’a başarılı bir sefer yaptı (43); önce konsül (51), sonra Neron zamanında Afrika prokonsülü oldu.
Filistin’de çıkan isyanı bastırmakla görevlendirilince (66) çetin bir savaşa girişti; Kudüs’ü kuşattığı sırada Galba’nın ölümü üzerine, Otho ile Vitellius arasında iktidar mücadelesi sürüp giderken Doğu ordusu tarafından imparator seçildi (69).
Vespasianus Kudüs kuşatmasını (şehir o yıl içinde alındı) oğluna bıraktı İktidara gelince Augustus’un karşılaştığına benzeyen bir meseleyi çözmek zorunda kaldı.
Karışıklıkların ardından hükümdarın otoritesini kabul ettirerek yeni hanedana (Flavianus hanedanı) nüfuz kazandırmak gerekiyordu.
Kendisini Tanrı tarafından gönderilmiş bir kurtarıcı gibi göstermeye kalktı XIV. yy.da Roma’da ortaya çıkarılan ve Vespasanus’un imparatorluğunu onaylayan kanunu (lex de imperio Vespasianı) kısmen muhafaza eden tunç tabletten Vespasianus’a Augustus ile aynı yetkilerin verildiği anlaşılmaktadır.
Vespasianus eski gelenekleri canlandıracak bir ıslahatçı havası takındı; her yıl ele geçirdiği konsüllüğü çoğunlukla oğlu Titus ile paylaştı ve Titus’a daha 71’de tribunusluğun yanı sıra prokonsül imperium’u da tanındı; ayrıca praetor valiliğine getirildi.
Böyiece imparator, veraseti imparatorluğun ilkesi haline sokmaya çalışıyordu.
Romalı’dan çok İtalyan olan burjuva asıllı Vespasianus zamanında burjuva sınıfı gelişti.
Nüfuzu kırılan, hor görülen eski senato soylularının rolü azaldı.
Şövalyeler ve taşralılar kayırıldı.
Birçok şehire site hu kuku tanındı ve Ispanya’nın her yerinde latin hukuku uygulandı.
73-74’te censor olan Vespasianus, İtalyanlardan ve taşralılardan en seçkin kişileri senatoya sokarak İtalyan ve taşra asıllı soylu sınıfı meydana getirdi.
Bazı ailelere (Domitia, Ulpia) patriarcia’lık verdi.
Lejyon askerleri artık eyaletlerden toplanmaya başlandı; özellikle, praetor birlikleri Îtalyanlardan seçildi ve bu birlikler yeniden teşkilâtlandırılarak Titus’un emrine verildi.
Galya’da Civilis’in ve Sabinus’un isyanları bastırıldı (70) Decuma alanların da bir yol açıldı. Bretagne’da; Petillius Cerealis Brigant’lara (71-74).
Frontinus da Silurlara (74-77 ” boyun eğdirdi; onlardan sonra Agricola, Roma nın fetih hareketini devam ettirdi ve teşkilâtlandırdı Ren ve.
Tuna sınırları tahkim edildi.
Doğuda Vespasianus bizzat Commagene’yi işgal etti (72).
İmparator, Önceki dönemde borca batırılan mâliyeyi düzeltti; kamu topraklarının işletilmesini ıslah ederek imparatorun şahsi mülküyle birleştirdi.
İmparatorluğun en verimli bölümü olan Mısır’ın İktisadi bakımdan sömürülmesinı teşkilâtlandırdı Roma’daki yıkıntıları onardı; Capitolinum tapınağını yeniden inşa ettirerek Barış’a adadı Büyük Flavianuslar amfiteatrının (sonradan Colusseum) yapımını başlattı ve edebiyatı teşvik etti.
Fakat senatonun şiddetli muhalefetiyle karşılaştı ve isyanları bastırmak zorunda kaldı.
Helvidius Priscus adlı önemli bir senatör idam edildi.