Yalıyar Nedir,Ne Demek | Coğrafya Bilgileri |

Yalıyar Nedir,Ne Demek,Denize inen dik ve yüksek kıyı.

Bir kumsalın yukarı kısmında geçici olarak oluşan ıslak kum yalıyar’ları vardır; bunlar kum kuruyunca yıkılır.

Ama kumdan daha dayanıklı kayalardan (kireçtaşı, kil, granit, yanardağ kayaları v.b.) oluşan yalıyarların ömürleri daha uzundur.

Yalıyarları etkileyen süreçler çeşitlidir.

Yalıyar tutturulmuş kayalardan oluştuğu zaman, yalıyarda ve çekik denizin önünde ortaya çıkan kayalık kumsalda birçok çatlak ve koğuk görülür.

Kayaların sertlikleri ölçüsünde dalgalardan etkilenmesi bu şekilleri ortaya çıkarır.

Yalıyarların profili yapılarındaki kayalara bağlıdır.

Kumtaşlarında, kireçtaşlarında ve tıkız yanardağ kayalarında profil, dikeye yakındır.

Yataya yakın oldukları zaman kumtaşları büyük basamaklar oluşturabilir (îskoçya’nın kuzey kıyıları).

Killerde, daha az dik olan profiller sel etkisiyle yarık yarıktır.

Bundan başka yalıyar kilden veya kumlu kilden meydana geliyorsa, büyük yağışlardan sonra arazinin suya doyması, karmakarışık bir profil oluşturan büyük geniş toprak kaymalarına yol açar.

Granitlerde yalıyarların profili dik ve düzensizdir.

Yalıyarların gerileme hızı dalgaların gücüne ve kayaların yapısına bağlıdır.

Granit, bazalt ve sert kumtaşlarında gerileme çok yavaştır.

Şisb erde (özellikle bunlar yüzeyde çürümüş oldukları zaman) ve kireçtaşlarmda daha hızlıdır.

En hızlı gerileme, Dördüncü zaman buzulları veya buzul çevresi kuşağın çamurlu akıntıları tarafından çökeltilen killerde, killi kumlarda ve balçıklarda (Doğu İngiltere kıyısı) görülür; aynı zamanda, küller ve çok az tutturulmuş yanardağ maden köpükleri (Endonezya’da Krakatau, Büyük Okyanus’ta Tonga adaları) çok hızlı gerileyen yalıyarlar meydana getirir: bu kayalarda gerileme kıyının geniş yerlerinde yılda birkaç metreyi bulur.