Yargı Gücünün Eleştirisi – Kant | Ansiklopedik Bilgi |
Yargı Gücünün Eleştirisi – Kant,Güzel, bütün yararlardan bağımsız olarak insanı tatmin eden şeydir; güzel, ayrıca kavram aracılığı olmadan herkesin hoşuna giden şeydir; bundan başka, ereksiz bir erekliktir; son olarak da, bize zorunlu ve evrensel bir tatmin veren şeydir.
Yüce’yi güzelden ayıran şey, uyandırdığı heyecanın daha canlı olması ve acı verici hale gelebilmesidir.
Bu durumda, hayalgücüyle akıl artık uyum içinde değildir, fakat heyecan bizim büyüklüğümüzü ortaya çıkarır.
Çünkü tabiata, onu yargılayarak hâkim oluruz.
Kitabın ikinci bölümünde, Kant teleolojik yargıları ele alır, örgenleşmiş varlıkların incelenmesinde, bu varlıkların var oluşunu tümüyle açıklamak için, zihnin, birtakım erekleri varsaymak zorunda olduğunu söyler.
Hareket noktası, «hiç bir şey boşuna, var olmaz» ilkesidir.
Ereklik fikrinin, ancak, öznel bir değeri vardır; bu fikir, yol gösterici bir ilkeden başka şey değildir.
Teleolojik ilke, bir anlamda zorunludur; fakat bu zorunluk, zihnimizin kuruluşuna bağlıdır.
Yargı gücünün Tenkidi özellikle Schiller’in estetiğini ve Schelling’in metafizliğini etkiledi.