Yüeçiler Kimdir,Yüeçi Devleti | Tarih Bilgileri |
Yüeçiler Kimdir,Çin’in Su-Çeo, Şa-Çeo, Şansi ve Kansu eyaletlerinde yerleşmiş bir Türk topluluğu.
Yüeçi Devleti
İlk olarak M. ö. III. yy .da tarih alanına çıktılar. Kuzeyde Alaşan steplerine, güneyde Nan-şan sıradağlarına kadar yayılan alanda otururlardı.
Yüeçi’ler, Küçük Yüe-çi’ler ve Büyük Yüe-çi’ler olmak üzere iki kısma ayrılır.
Küçük Yüe-çi’ler, genellikle Nan-şan sıradağlarının eteklerinde otururlar ve hayvancılıkla uğraşırlardı; toprağı işlemezlerdi.
Yüe-çi’ler, M. ö. III. yy.da Çin’in Şansi ve Kansu eyaletlerinde kuvvetli bir devlet kurdular.
Bu dönemde Çinliler ile sıkı ilişkileri vardı.
Bu yüzden çin geleneklerinden etkilendiler; yemekleri, elbiseleri ve dilleri Çinlilerinkini andırıyordu. M.ö. II.yy.da Çin’e saldıran Hun Türklerine yenildiler.
Devletleri yıkılan Yüe-çi’ler, Çin’den çıkarak Orta Asya’ya göçtüler, önlerine çıkan kavimleri yenerek M.ö. 129’da Türkistan’a yerleştiler.
Burada kuvvetli bir devlet kurdular.İran’ın doğusunu ele geçirerek genişlediler.
İran’daki Parth krallığı ile komşu oldular. M.ö. 127’de Parthlar ile yaptıkları bir savaşı kaybedince, beş ayrı beyliğe ayrıldılar.
M. ö. 25’te Kuşan beyi Kucuhu, bu beylikleri çevresinde toplayarak Yüe-çi birliğini kurdu.
Bu tarihten sonra Yüe-çi’lere Kuşanlılar dendi.
Bu dönemde merkezleri Belh şehriydi.
Kucuhu, birliği kurduktan sonra düzenli ordular meydana getirdi.
Parthları yenerek İran’ın bir kısmını ve Hindistan’ın Pencap bölgesini ele geçirdi, özellikle hükümdarları Kanişka devrinde bütün Hindistan, Kuşanlıların eline geçti.
Kuşanlılar sonra,Türk topraklarında bulunan Çinlileri ülkelerinden uzaklaştırdılar.
229’da Yüe-çi’lerin Çin’e bir elçi gönderdikleri biliniyor.
III yy.da zayıflayan Yüe-çi’ler Horasan dışında bütün topraklarını kaybettiler.
430’da Cücenler, Horasın’ı ele geçirerek Kuşkaları ortadan kaldırdılar.
Yüe-çi’lerin medeniyet yönünden Çin’in etkisi altında kaldıkları, güzel renkli cam yaptıkları ve Küçük Yüe-çi’lerin Buddha dinine mensup oldukları biliniyor.