Zagros Dağları,Özellikleri | Coğrafya Bilgileri
Zagros Dağları Van gölünün batısında Türkiye ile İran Azerbaycanı sınırından Irak ile İran yüksek yaylaları arasında Hürmüz boğazı kıyısına kadar uzanır (bazen Zagros’un alanı, doğudaki Fars ve Laristan sıradağları katılmayarak, Van gölü ile Huristan arasında uzanan sıradağlarla sınırlanır).
4 270 m. Zagros, Alp dağları sisteminin, kuzeybatı-güneydoğu yönünde uzanan, çok düzgün planlı kollarından biridir.
Zagros Dağları Özellikleri
1 800 km uzunluğunda, 200 km genişliğinde bir sıra halinde, Basra körfezi yakınındaki çöl bölgesinde doğuya doğru bir büklüm çizerek uzanan Zagros dağları, çok uzun bir jeoloji dönemi boyunca oluşmuş (Tebeşir çağından, çağımıza kadar) ve bu oluşum sırasında güneybatı ve güney doğrultusunda uzanmıştır.
Güneyde, Özellikle kalker yapısında olan kayaçlar en yeni kollardır.
Zagroslar’ın kuzey sıraları çökmüş kısımlarında göller ve yanardağlar yer alan billurlu bir kütledir; ortada, Apalaş tipinde kıvrılmış sıralar yer alır; güneyde Jüra tipi sıralar ve dağ eteği sıraları uzanır.
Bu kesimde tarih çağında meydana gelen önemli şekil bozulmaları ve sık depremler, canlı bir tektonik faaliyeti ortaya koyar.
Sarp yamaçlı dağlardan ve Dicle’nin kollarından (Zap, Diyale, Kerka, Karun) geçit vermeyen klüzleriyle ve yüksek boğazlarla (2 000 – 3 000 m yüksl.) birbirine bağladığı senklinal havzalardan meydana gelen yüzey şekilleri, Zagros dağlarını kapalı bölgeler (başınabuyruk toplulukların sığınağı ve kürt isyanlarının beşiği olmuştur) halinde parçalar.
Toplulukların üçte ikisinin göçebe oluşu bölgenin kontrolünü daha da güçleştirir.
Koyun, keçi ve at besleyen kalabalık kabileler, kış mevsiminde birbirinden çok uzak yerlere dağlımış olarak yaşar.
Kürtler kışın Mezopotamya’ya, Dicle kıyısına iner ve Musul çevresinde konaklar; başka kürt boyları ve Bahtiyari’ler İsfahan yakınında yerleşir; Lur’lar Şiraz yönüne gider.
İlkbaharda bu göçebe kabileler, orman sınırından yukarıda (3 500 m’ye kadar) uzanan otlaklara çıkar.
Dağlar arasındaki yazları çok sıcak geçen havzalarda Menşei daha karışık topluluklar yaşar ve ovada sulama ile çeşitli tarım (buğday, arpa; güneyde pirinç, keten,üzüm bağları, kayısı, şeftali ve erik bahçeleri, alçak Laristan ve Fars ovalarında hurma) yaparak geçinirler.
Bu kabileler en yakın dağlarda yan göçebe hayvancılık da yaparlar.
Bölgede havzalar dışında mübadele merkezi ve şehir (başlıcaları Hürremâbâd, Burucird, Kermanşah, Hemedan) yoktur.