Ziriler | Kültür,Tarih,Halklar|

Ziriler Endülüs Emevi Devleti’nden sonra İspanya’da hüküm süren Berberi hanedanı.

Fatımi halifesi Muiz 972’de hükümet merkezini Kahire’ye naklettikten sonra İfrıkiye valiliğini Yusuf bin Bulukkin ibni Ziri’ye verdi; fakat Yusuf, fatımi halifesinin Mısır’a gitmesi üzerine bağımsızlığını ilân etti.

Yusuf (972-983) ve halefleri devrinde bu hanedan oldukça kuvvetlendi.

Dördüncü hükümdar Muiz bin Badis devrinde (1015-1061) Fatımiler büyük bir orduyla Ziriler üstüne yürüdüler.

1052’de yapılan savaşta yenilen Muiz, Kayrevan’ı terk etmek zorunda kaldı.

Bundan sonra başa geçen hükümdarlar devrinde hükümdarlık eski durumuna gelemedi.

Son ziri hükümdarı Hasan bin Ali, Normanların saldırısı karşısında muvahhidi hükümdarı Abdülmümin’e sığındı (1148).

Yusuf bin Bulukkin ve oğlu Mansur iktidarı ele geçirdikleri zaman aynı aileden bazıları onlara karşı çıktılar; fakat başarı kazanamayınca Zavi bin Ziri yönetiminde İspanya’ya geçtiler.

Kurtuba (Cordoba) halifesi Süleyman el-Müstain onlara Elvira bölgesini verdi.

Zavi bin Ziri, çok geçmeden Gırnata’da (Granada) bağımsızlığını ilân etti.

Üstüne gönderilen kuvvetleri 1016’da yenilgiye uğrattı; fakat bu başarısına rağmen İspanya’yı terk ederek Afrika’ya döndü.

Onun yerine Habbus bin Meksan geçti.

Bu devirde kuvvetli durumlarını koruyan Ziriler Habbus’un oğlu Badis döneminde zayıflamaya başladılar.

Zirilerin Ispanya’daki nüfuzları XI. yy. sonlarına kadar devam etti.