Vizigotlar Kimdir,Kimdir,Kökeni | Kültür,Tarih,Halklar|
Vizigotlar hakkında bilgi,Vizigotlar Kimdir,(«bilge Got’lar»), Gotların bir kolu.
Vizigotların Kökeni
V.yy.ın başında ortaya çıkan Vizigotlar Dnieper ile Tuna arasında yerleştiler ve got piskoposu Ulfilas tarafından kısmen hıristiyanlaştırıldılar (arius’çuluk).
Athalarich’in Gotlan Trakya’ya akınlar yaptıktan sonra (364-369) Valens tarafından Tuna’nın kuzeyine itildiler (369 antlaşması), fakat Hunların ilerlemesi sırasında Trakya’ya sığınma iznini kopardılar (376).
Sayılan pek fazla olmayan Vizigotlar, Romalılarla çatıştılar, Valens’i Edirne’de yenerek öldürdüler (9 ağustos 378).
Vizigotların Tarihi
Pagan (Athalarich) ve hıristiyan Fritigem olarak ikiye bölünen (bu durumu imparatorluk istismar etti) bir topluluk olarak Tuna ile Balkanlar arasında federe statü altında konaklama iznini aldılar (Theodosius ile 382 barışı).
Theodosius’un ölümünden yararlanan Vizigot kralı Alarik I, Yunanistan’ı yağma etti (395-396); İstanbul sarayı tarafından İllyria’ya yerleştirilince (397) birkaç defa İtalya’yı istilâ etmeye kalkıştı.
Roma’yı alan (410) Vizigotlar, Afrika’ya geçmeyi denediler, sonra Athaulf’un yönetimi altında (410-415) imparator Honorius adına Akitanya’ya boyun eğdirdiler.
Ravenna hesabına, Wallia’nın yönetimi altında (415-418) Vandalları, Alanları ve Süevleri cezalandırdıktan sonra, federe olarak Galya’nın güneybatısında yerleştiler’.
O tarihlerde Balth kraliyet ailesinden Theodorîch I (418-451) tahtı ele geçirdi ve birkaç defa Romalılarla çatıştı.
Fakat Catalaunici’de Attila’ya karşı Actius’un safında çarpıştı ve savaşta öldü (451).
Toulouse’daki Vizigot monarşisi Roma metbuluğundan kurtuldu, hatta Batı’ya bir imparator verdi: Avitus (455-456).
Kardeşini öldürerek (466) tahta geçen Eurich, Galya’nın merkezini (469-470), Auvergne’i (475), Provence’ı ve İspanya’nın büyük kısmını fethetti (476’ya doğr.).
Fakat Vizigotlar ariusçu idiler; Eurich ile oğlu Alarik II’nin (484-507) katolikleri ezmeleri hâkimiyetlerini zayıflattı.
Roma’nın ittifakını sağlamak için Alarik’in Dua Kitabı’nın Romalılara verilmesine (506) rağmen, Clovis karşısında Vizigot iktidarı çöktü.
Kralın Vouille’de ölümünden (507) sonra, Vizigotların Septimania ve İspanya üstünde hâkimiyetlerini muhafaza edebilmeleri için kralın kayınpederi ve Ostrogotlar kralı Theodorich Fm müdahalesi gerekti.
Ama Theodorich I, kendi hesabına Franklarcan aldığı Provence’ı Vizigotlara bırakmad:.
Amalarich’in (507-531) öldürülmesi ve eski naip Theudis’in tahta çıkmasıyla (531-548) Balth’lar hanedanı sönmüş oldu ve siyasî merkezi Galya’dan Ispanya’ya geçen Theudis’in başkenti Narbonne’dan Barcelona’ya, Agila’nın da Merida’ya nakletmesi (548-554) krallıkta taht çekişmeleri ciddileşti.
Bizanslıların yardımıyla tahta çıkmayı başaran Athanagild (554-567) yarımadanın güneyini Bizanslılara bıraktı.
Sarayını Toledo’ya nakletti ve kızları Brunhilde ile Galswintha’yı Sigebert I ve Chilperich I ile evlendirerek Franklarla evliliğe dayanan ittifaklar yaptı.
Kardeşi Leowigild de (567 veya 568-586) Anthanagild gibi Doğu imparatorunun teorik otoritesini kabul etti ve Septimania’yı öbür kardeşi Liuva I’e (567 veya 568-573) bıraktı.
Basklara hücum ederek boyun eğdirdi (578) ve Süevler krallığını yıktı.
ikinci oğlu Rekkared I’den (586-601) sonra uzun süredir germen dünyasından kopmuş olan Vizigotlar ispanyol-romalılarla kaynaştılar.
Liuva II (601-603). ariusçu Witterich (603-609 veya 610), katolik Gundemar (609 veya 610-612), yahudilere ilk zulmeden Sisibut (612-621).
Rekkared II (621) ve Bizanslıları Ispanya’daki son yerlerinden atan kral Swinthila’nın (621-633) başarısız hükümdarlıklarından sonra Algarve (629) tahtı oğluna bırakmak istediği için devrildi.
Soylular ve din adamları, seçime dayanan monarşiyi kabul ettirmek istediler (IV. Toledo konsili, 633).
Swinthila’nın ilk halefleri (Sisenand (633-636), Chintila (636-639), Chintila’nın oğlu Tulga (639-642) bu yeni kurala uydularsa da Chindaswintha (642-653) ülkeye dehşet saçarak oğlunu vâris olarak kabul ettirdi.
Bu parlak hükümdarlıktan sonra tekrar seçim sistemine dönüldü.
Wamba’nın (672-680/681) parlak yönetiminden (isyan eden Septimania’nın tekrar fethi, ordu ve rahipler sınıfında reform) sonra Vizigot İspanyası, halefleri Ervigius (680/681-687), Egica (687-700), Wittize (700-709 veya 710) zamanında can çekişme dönemine girdi.
Krallığın önemli tehlikelerle karşılaşmaması yüzünden savaşçılığını kaybeden Romablaşmış aristokrasi Tank bin Ziyad kumandasındaki müslümanlara direnemedi.
Tank, Fas’tan gelerek 19 temmuz 711’de kral Rodrigo’yu (710-711 sıralan) yendi ve öldürdü; iki yıldan kısa süre içinde İspanya’yı fethetti ve Vizigot krallığını ortadan kaldırdı.