Uzay Mekiği | Ansiklopedik Bilgi |

Uzay mekiği nedir,Uzay mekiği ne işe yarar,Uzay mekiği amacı,Uzay mekiği görevi nedir,Uzay mekiği ile ilgili bilgiler,Uzay Mekiği,Mekik, dikey olarak kalkan ve motorsuz iniş yapan bir uçağa benzer.

Aracın üstü, ısıyı dağıtan bir tabaka yerine, birkaç kez kullanılabilen yeni bir seramik türüyle kaplanmıştır.

Araç, sıvı yakıtlı üç motorunun gövdedeki dev depodan katı yakıt besleyicileri yardımıyla aldığı güçten yararlanarak havalanmaktadır.

Bu besleyiciler, araç yükselince atılır, yakıt deposu da, araç yörüngeye oturduktan sonra uzaya bırakılır.

Yörünge üstündeki manevralar için, araç iki küçük motorla donatılmıştır.

Mekik gerçekte, bir tür yük taşıma aracıdır.

18,3 m X 4,6 m boyutlarındaki araç, 30 000 kg’lık yükü yörüngeye çıkarıp 18 000 kg’lık yükü Dünya’ya geri döndürecek biçimde yapılmıştır.

Bu özelliği nedeniyle, hem uyduları yörüngelere yerleştirebilir, hem de uzaydaki uyduları onarım ya da yenileme amacıyla geri getirebilir.

Mekikle, dört kişilik mürettebat ve dört yolcuyla uçuşlar yapılabileceğinden, bilim adamları uzay laboratuvarlarına götürülebilir.

Bundan sonraki aşama, mekiğe takılıp fırlatılan kalıcı uzay istasyonudur.

Ayrıca, bazı aygıtların mekiğin ulaşabileceğinden daha uzağa atılmasını sağlayacak bir çekici roket de yapılmaktadır.

Bu roket, sürekli olarak uzayda kalan ilk gerçek uzay gemisine dönüşebilir.

Mali olanaklar yeni bir Ay yolculuğuna ya da Ay’da üs kurulmasına elverdiği zaman, roket, Ay’ı mekiğe ya da uzay istasyonunu Dünya’ya bağlayan bir araç olabilir.

Gezegenler arası uzay gemisi, şimdiden kuramsal bir gerçek halini almıştır.

1986 yılında insanlı bir Merih uçuşu gerçekleştirilmesi tasarlanmış, ama bu proje ertelenmiştir.

İki yıl sürecek bu uçuşa, aynı yörünge üstünde yeralacak altışar kişilik iki uzay aracı katılacaktı.

Araçlar dört dev tanktan oluşacak, bunların üçü, üç nükleer motorun yakıtını taşıyacak, ortadaki tank da mürettebatın bulunduğu bölmenin önü aracın inişini kolaylaştırmak için hafifçe yayvan biçimde yapılacaktı.

Aracın boyu 82 metre, ağırlığıysa 730 ton olacaktı.

Dışta yeralan iki motor, aracı uzaya çıkardıktan sonra, araçtan ayrılıp yörüngeye dönecek, üçüncüsüyse yolculuk boyunca görev yapacaktı.

Araçlar Merih’in yörüngesinde 80 ‘gün kalacak, her araçtaki mürettebatın yarısı, gezegen üstünde 30 gün geçirecekti.

Yakıt sorunu 290 günlük bir dönüş yolculuğu gerektiriyordu.

Bu yolculuk sırasında Venüs’ün çekiminden yararlanarak aracı Dünya’ya döndürmek için, Dünya’ nın yörüngesi çapraz olarak geçilecekti.

ABD Uzay Mekikleri tasarımlarının hatalı olduğu ve güvenli olmadıkları gerekçesiyle eleştirilmiştir.

Mekiklerde bir kaza durumunda personeli kurtaracak bir tahliye sistemi yoktur (bu sistem Soyuz, Apollo ve diğer insanlı uzayaraçlarında vardır).

Hizmete alınan beş Uzay Mekiği’nden ikisi kazalar sonucunda yok olmuş ve personelleri hayatlarını kaybetmiştir.

Bunun sonucunda Uzay Mekikleri, uzay tarihinin en riskli projesi halini almıştır.

Bu nedenle yeni mekikler üretilmemekte olup, var olanlar 2010 yılından itibaren kullanımdan kaldırılacaktır.

Şu ana kadar üretilen ABD uzay mekikleri şunlardır:

* Columbia (2003 – kazada tahrip oldu)

* Challenger (1986 – kazada tahrip oldu)

* Discovery (1984)

* Atlantis (1985)

* Endeavour (1991)

Uzay mekiği başlıca 4 bölümden oluşur :

1.Katı Yakıt İticiler ( Solid Rocket Booster’s SRB)

Bunlar yandaki resimde uzay mekiğinin iki yanında bulunan roketlerdir.

Kalkışta kullanılırlar; çünkü kalkış sırasında ilk hareketin verilmesi için büyük bir itme gerekir ve bu da katı yakıtlı roketlerle yapılabilir.

Roketler bırakıldıktan sonra baş kısımlarında bulunan paraşüt açılır ve yavaşça okyanusa düşerler.

Okyanustan alınıp tekrar kullanılırlar.

2.Dış Yakıt Tankı ( External Tank ET)

Bu da resimde kırmızı olarak görünen objedir.

İçerisinde mekiğin belli bir hız ve yüksekliğe ulaşıncaya kadar kullandığı hidrojen bulunur.

Mekik atmosferden çıkıncaya ve yörüngeye oturma hızına gelinceye kadar kendi içindeki yakıtı kullanmaz.

Hidrojen tankı roketler gibi tekrar kullanılmaz. Düştüğü yerde parçalanır.

3.Yörüngeci (Orbiter)

Uzay mekiğinin kullanılma amacı sadece uydu taşımak değildir.

Aynı zamanda içerisinde bulunan laboratuarlarda yerçekimsiz ortamda deneyler yapılır.

Ayrıca mekiklerin sıradan roketlere üstünlüğü uzaktan kumandalı kol ile kargosunda bulunan bir yükü istediği yüksekliğe bırakabilmesidir.

4.Ana Motorlar (SSME’s)

Uzay mekiklerinin 3 adet ana motoru vardır.

Bunlar dış yakıt tankından gelen hidrojeni oksijen ile yakmaktadır ve uzay mekiğinin atmosferden çıkmasına yardımcı olmaktadır.

Bugüne kadar tasarlanan en verimli motorlardır.

Bir ana motorum ömrü 7 saattir ve her bir görevde yaklaşık 8 dakika kullanılırlar.

Mekiğin bölümlerine gelince:

a. Ön kontrol iticileri

Mekiği yörüngeye oturtmak için geri gitmesi gerektiğinde kullanılırlar.

b. Yıldız takipçisi

Yıldızların yeri ve aralarındaki açı değişimine göre mekiğin uzaydaki yerini kesin bir şekilde belirler.

Bir nevi pusuladır.

c. Uzaktan kumandalı kol

Mekiğin kargosunda bulunan uyduyu gereken yörüngeye taşıyan mekanik koldur.

d. Elevonlar

Mekiğin Dünya’ya dönüşü sırasında yukarı aşağı haraketini sağlayan kanat parçalarıdır.

e. Dümen

Mekiğin Dünya’ya dönüşü sırasında sağ sol haraketini sağlayan parçadır.

f. Gövde flapları

Mekiğin Dünya’ya dönüşü sırasında gerektiğinde yavaşlamasını sağlayan (aerodinamik fren) parçadır.

Mekik uzaydaki görevini bitirdikten sonra normal bir uçak gibi yere iner.

İndiği yerden büyük Boeing jetleriyle alınır ve tekrar fırlatma üssüne getirilir.

Burada da büyük paletlerle fırlatma rampasına taşınır.