Kireçtaşı Nedir?
Kireçtaşı Nedir,Ana maddesi kalsiyum karbonat olan kireçtaşı’ nın başlıca özelliği, soğukta bir asit etkisiyle köpürmesidir. Asıl kireçtaşlarıyla büyük oranda kalsiyum çift karbonatı ve magnezyum kapsayan dolo taşları ayırt edilir.
Kırıntılı kireçtaşları
Aşınma üe ufalanan kireçtaşı döküntülerinden meydana gelen kırıntılı kireçtaşları kolay ufalanır; ama getirilen döküntüler çimento ile tutturulmuşsa, bu kireçtaşları bir sağlam kuyu meydana getirir; küçük bir başkalaşma bu kireçtaşlarında tam bir billûrlaşmaya yolaçar (mermerler).
Organojen kireçtaşları
Organojen kireçtaşları’nın büyük kısmı denizsel organizmalardan meydana gelir ve çok farklı görünümler kazanır: tebeşirler hayvan kabuk ve iskeletlerinin çok ince kalıntılarından meydana gelir; hayvanlar ve kalıntıları daha büyükse tüflü kireçtaşları ve kaba kireçtaşı oluşur (bu kireçtaşlarında kavkılar bütün halde bulunabilir). Bazı organojen kireçtaşları, kendisini meydana getiren maddeler bir çimentolanma işleminden geçmemesine rağmen, sağlam kayalar meydana getirebilir (mertanlı kireçtaşları).
Çökelmiş kireçtaşları
Özellikle çok dayanıklıdır (oolitik kireçtaşları, şeritli kireçtaşları).
Dolomitli kayalar’ın şu çeşitleri vardır: magnezili kireçtaşı (yüzde 15-25 doîomitli) ve asıl dolo taşı (yüzde 50’den fazla). Bu kayalar özel bir jeomorfoloji evrimiyle nitelenir: bu kayaların kalsiyum karbonatlı çimentoları yağmur sularında dolomit unsurlarından daha kolay erir ve tortul bütünü, garip görünüşler kazanır.
Kireçtaşı, inşaatta çok kullanılır. Geleneksel metotlarda kullanılanı yontma taşı ve kalıp taşıdır. Yeni ve gelişmiş usullerde önceden yontulmuş taşlar ve taş agregaları kullanılır.
Fransa inşaat kireçtaşları bakımından çok zengindir. Taşlar yontma güçlüğüne, sertliğe veya ezilmeye dayanıklılığa, fizik görünüşe göre ayırdedilir. Yontma taşlar, belli bir örnek gerçekleştirmeye ayrılan zamana, 1’den 10’a kadar değişen bir yontma güçlüğü katsayısına göre sınıflandırılır. Taşın sertliğiyle yontucu kalemine karşı tepkisi bu katsayıyı şartlandırır.
Kireçtaşları ticaret alanında fizik niteliklerine göre sınıflandırılır: soğuk taş, sert taş, yarı sert taş, sıkı taş, yarı sıkı taş, gevrek taş, çok gevrek taş. Kireçtaşlarının görünüşü, oluşumlarına ve renk veren yabancı maddelere göre değişir. Bir yapının çeşitli yerlerinde kullanılacak taşı seçmek mimarın işidir. Bu iş, karşılaşılan her problemi çözmek için görünüşe ve özellikle gerekli niteliklere dayanır. Nitekim, merdiven basamakları sert ve ince taneli taştan, korunaklı duvarlar ile az yük taşıyan duvarlar gevrek ve iri taneli taştan yapılır.
Bir ocakta görünüşü ve niteliği değişik çeşitli yüzeyler olabilir. Bu yüzeyler bölgelere göre ayrı adlar alır. Çoğu zaman en iyi yüzeye kral yüzeyi denir. Sert kireçtaşları da özel olarak adlandırılır.
Kireçtaşları inşaattan başka alanlarda da kullanılır: tarımda kireçle iyileştirme, demir sanayiinde kireçle ergitme v.b.